بررسی رابطه نظام بازداری و فعال‌ساز رفتاری با مشکلات رفتاری- هیجانی در نوجوانان بهنجار

زمینه و هدف: نقش نظام‌های بازداری و فعال‌ساز رفتاری به عنوان عوامل زمینه‌ساز در آمادگی نوجوانان برای ابتلا به مشکلات رفتاری و هیجانی در سال‌های اخیر بسیار مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه این دو نظام با مشکلات رفتاری- هیجانی نوجوانان بود.مواد و روش‌ها: جامعه مورد پژوهش شامل همه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهر تهران بود، که تعداد 303 دانش‌آموز (160 دختر و 143 پسر) از بین مدارس مناطق 1، 2 و 13 تهران به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای (همراه با طبقه‌بندی) انتخاب شدند. مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی بود. شرکت‌‌کنندگان پرسش‌نامه خود گزارش‌دهی نوجوان و مقیاس نظام بازداری و فعال‌ساز رفتاری را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش‌های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون) استفاده شد.یافته‌ها: نظام بازداری رفتاری رابطه مثبت معنی‌داری با اضطراب و مشکلات جسمانی و رابطه منفی معنی‌داری با نشانه‌های اختلال نقص توجه / بیش‌فعالی داشت. از سوی دیگر، نظام فعال‌ساز رفتاری دارای رابطه مثبت معنی‌دار با نشانه‌های اختلال سلوک و رابطه منفی معنی‌داری با مشکلات عاطفی بود.نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده همسو با نتایج پژوهش‌های پیشین بوده است، این نتایج نشان داد که عوامل زیست‌شناختی زیربنای نظام‌های بازداری و فعال‌ساز، می‌توانند به عنوان عوامل تبیین کننده و پیش‌بینی کننده مشکلات رفتاری و هیجانی در نوجوانان در نظر گرفته شوند.