بررسی تاثیر آموزش مولفه‌های فراشناختی در کاهش رفتارهای ضد اجتماعی جوانان زندان مرکزی ارومیه

زمینه و هدف: رفتارهای ضد اجتماعی طیف گسترده‌ای دارد که موجب آسیب‌های مختلف روانی، اجتماعی و خانوادگی می‌شود. روش‌های مختلفی برای کاهش رفتارهای ضد اجتماعی استفاده شده است. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آموزش مولفه‌های فراشناختی در کاهش رفتارهای ضد اجتماعی جوانان زندان مرکزی ارومیه بوده است.مواد و روش‌ها: این مطالعه به روش شبه آزمایشی طراحی شد. برای این منظور تعداد 30 نفر از جوانان ضد اجتماعی زندان مرکزی ارومیه به روش تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند. ابتدا پرسش‌نامه فراشناخت wells و cartwright-hatton توسط گروه‌های آزمایش و شاهد تکمیل شد و سپس برنامه 8 جلسه‌ای آموزش این مولفه‌ها برای گروه آزمایش اجرا گردید. بعد از پایان آموزش مولفه‌های فراشناختی، از طریق چک لیست محقق ساخته تعیین رفتارهای ضد اجتماعی، گروه آزمایش در موقعیت‌های مختلف، مورد مشاهده رفتاری قرار گرفت و در زمینه 15 مولفه رفتارهای ضد اجتماعی، نتایج ثبت شد.یافته‌ها: نتایج با داده‌های آزمون تحلیل کوواریانس، آزمون t و آزمون 2? مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نشان داد که مولفه‌های پنچ‌گانه فراشناختی در جوانان ضد اجتماعی مختل است و آموزش این مولفه‌ها باعث اصلاح این مولفه‌ها در گروه آزمایش می‌شود. همچنین بین میانگین نمرات پس‌آزمون آزمودنی‌های گروه آزمایش و شاهد در مولفه‌های فراشناختی تفاوت معنی‌دار به دست آمد (01/0 > p). پی‌گیری نتایج آموزش‌ها نشان داد که رفتارهای ضد اجتماعی گروه آزمایش کاهش معنی‌دار دارد (05/0 > p).نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مولفه‌های فراشناختی، مختل یکی از عوامل رفتارهای ضد اجتماعی جوانان بوده، مداخلات فراشناختی در کاهش رفتارهای ضد اجتماعی آن‌ها موثر می‌باشد.