مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه و امید درمانی بر فعالیت‌های خودمراقبتی و اجتناب شناختی-رفتاری در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2

زمینه و هدف: مقایسه رویکردهای مختلف روان‌شناختی درزمینه میزان اثرگذاری آن‌ها بر متغیرهای روان‌شناختی موردعلاقه بسیاری از محققان می‌باشد؛ در این راستا پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه و امید درمانی بر فعالیت های خودمراقبتی و اجتناب شناختی-رفتاری در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام گردید.مواد و روش‌ها: طرح پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه زنان و مردان متاهل مبتلا به دیابت نوع 2 و عضو انجمن دیابت شهر اهواز در سال 1400 بودند. 60 نفر از این بیماران بر اساس ملاک‌های ورود و خروج، غربال گری و به‌صورت هدفمند انتخاب شدند و بعد از همسان سازی، به‌صورت گمارش تصادفی در 3 گروه 20 نفره گمارده شدند. ابزارهای تحقیق شامل مقیاس فعالیت های خودمراقبتی دیابت (توبرت و همکاران، 2000) و مقیاس اجتناب شناختی-رفتاری (اتنبرگ و دابسون، 2004) بود. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس چندمتغیری(mancova)  و تک متغیری  (ancova)  با استفاده از نرم‌افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان فراتشخیصی یکپارچه و امید درمانی بر فعالیت های خودمراقبتی و اجتناب شناختی-رفتاری در بیماران مبتلا به دیابت موثر بوده اند (0.05>p)؛ به‌علاوه، نتایج نشان داد که بین اثربخشی دو نوع مداخله در بیماران مبتلابه دیابت تفاوت معنا داری وجود ندارد.نتیجه‌گیری: به نظر می رسد هر دو رویکرد به یک اندازه بر فعالیت های خودمراقبتی و اجتناب شناختی-رفتاری در بیماران مبتلا به دیابت اثرگذار است.

comparison the effectiveness of unified transdiagnostic treatment and hope therapy on self-care activities and reducing cognitive-behavioral avoidance in patients with type 2 diabetes

aim and background: the comparison of different psychological approaches in terms of their effect on psychological variables is of interest to many researchers. in this regard, the purpose of this research is to compare the effectiveness of unified transdiagnostic treatment and hope therapy on self-care activities and reducing cognitive-behavioral avoidance in patients with type 2 diabetes.methods and materials: the design of the research is experimental and pre-test and post-test with a control group. the statistical population included all married men and women with type 2 diabetes and members of ahvaz diabetes society in 1400. 60 of these patients were selected based on the criteria of entry and exit, screening and purposefully, and after matching, they were randomly assigned in 3 groups of 20 people. research tools included diabetes self-care activities scale (toobert et al. 2000) and cognitive-behavioral avoidance scale (ottenbreit and dobson, 2004). data were analyzed through multivariate (mancova) and univariate (ancova) analyzes using spss software.findings: the results showed that integrated transdiagnostic treatment and hope therapy were effective on self-care activities and cognitive-behavioral avoidance in patients with diabetes (p<0.05); in addition, the results showed that there is no significant difference between the effectiveness of two types of intervention in patients with diabetes.conclusions: it seems that both approaches are equally effective on self-care activities and cognitive-behavioral avoidance in patients with diabetes.