مقایسه اثربخشی آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی هیجانی بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی

زمینه و هدف: از مشکلات شایع در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارای علائم افسردگی پریشانی هیجانی است که سبب به وجود آمدن پیامدهای منفی متعددی برای این افراد می‌شود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی هیجانی بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی انجام پذیرفت. مواد و روش‌ها: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و دوره پیگیری سه ماه بود. جامعه آماری پژوهش شامل افراد مبتلا به دیابت نوع دو دارای افسردگی مراجعه‌کننده به مراکز درمانی شهر اصفهان در شش‌ماهه اول سال 1400 بود. نمونه نهایی پژوهش شامل 50 نفر از افراد مبتلا به دیابت نوع دو دارای افسردگی بود که به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جای‌دهی شدند. سپس گروه‌های آزمایش آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی (8 جلسه 90 دقیقه‌ای) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (7 جلسه 90 دقیقه‌ای) به شکل جداگانه را طی دو ماه دریافت نمودند. گروه گواه مداخلات را دریافت نکرده و در انتظار دریافت این مداخلات بودند.ابزارهای مورداستفاده شامل پرسشنامه پریشانی هیجانی بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار (spss-23) و با تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش اختصاصی‌سازی حافظه سرگذشتی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی هیجانی بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی تاثیر معناداری دارد (0.001>p). همچنین نتایج آزمون تعقیبی بیانگر آن بود که بین میزان اثربخشی دو درمان بر پریشانی هیجانی تفاوت معناداری وجود ندارد (0.05≤p). نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حکایت از آن داشت که درمانگران می‌توان از پروتکل اختصاصی سازی حافظه سرگذشتی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای کاهش پریشانی هیجانی بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی استفاده کنند.

comparison of the effectiveness of autobiographical memory specificity training and acceptance and commitment therapy to the emotional distress of diabetic patients with depression

aim and background: one of the common problems in type 2 diabetes patients with depression symptoms is emotional distress, which causes many negative consequences for these people, so present study was conducted to comparison of the effectiveness of autobiographical memory specificity training and acceptance and commitment therapy to the emotional distress of diabetic patients with depression.methods and materials: the research method was quasi-experimental with a pre-test-post-test design and a follow-up period of three months. the statistical population of the study included people with type 2 diabetes and depression who were referred to medical centers in isfahan city in the first six months of 1400. the final sample of the study included 50 patients with type 2 diabetes and depression, who were selected through convenience sampling method and randomly assigned to experimental and control groups. then, the experimental groups received training on personalization of historical memory (8 sessions of 90 minutes) and therapy based on acceptance and commitment (7 sessions of 90 minutes) separately during two months. this is even though the control group did not receive the interventions and was waiting to receive these interventions. the tools used included an emotional distress questionnaire. data analysis was done by software (spss-23) and mixed analysis of variance and bonferroni post hoc test.findings: the results showed that autobiographical memory specificity training and acceptance and commitment therapy have a significant effect on the emotional distress of diabetic patients with depression (p<0.001). also, the follow-up test results indicated no significant difference between the effectiveness of the two treatments on emotional distress (p≤0.05).conclusions: the research findings indicated that therapists could use the autobiographical memory specificity and acceptance and commitment therapy to reducing the emotional distress of diabetic patients with depression.