مروری بر عوامل رفتاری موثر بر چاقی و راهکارهای کنترل آن‌ها

زمینه و هدف: چاقی یکی از انواع بیماری‌های مزمن و مشکل بهداشتی در همه کشورهاست که با عوامل رفتاری مرتبط است. بررسی‌های جدید نشان می‌دهد الگوهای مصرف غذایی و سبک زندگی که منجر به چاقی می‌شود تا حدود زیادی تحت تاثیر عواملی ازجمله شبکه‌های اجتماعی، ارتباط با خانواده و دوستان، رسانه‌ها و .... می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مقاله –فراتحلیل سیستماتیک برای یافتن مستندات مرتبط با موضوع مقاله، نویسنده به بررسی منظم پیشینه منتشرشده در مورد عوامل موثر بر چاقی و روش‌های به‌کاررفته در کاهش وزن پرداخته و مطالعات مرتبط موردنظر را در پایگاه داده های pubmed،medline، elsevier، google scholar irandoc، magiran، sid با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط هم چون: چاقی، اضافه‌وزن، عوامل موثر، به زبان فارسی و obesity, overweight, determinant به زبان انگلیسی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج بررسی مطالعات چاپ‌شده مختلف نشان می‌دهد که عوامل رفتاری موثر بر چاقی در سه سطح فردی، خانوادگی و اجتماعی تقسیم می‌شود. عوامل موثر در سطح فردی شامل باورهای مذهبی، سبک زندگی، مصرف رسانه و بازی، سطح تحصیلات و نگرش غذایی می‌باشد. در سطح خانوادگی شامل اشتغال مادر، حمایت اجتماعی و خانواده می‌باشد. در سطح جامعه شامل شبکه‌های اجتماعی، فرهنگ مدرن، سرمایه‌داری، مدرسه، محیط فیزیکی جامعه، شبکه روابط اجتماعی و دوستان، مقایسه اجتماعی، طبقه اجتماعی و رفاه اجتماعی می‌باشد. راهکارهای کنترل عوامل اجتماعی موثر بر چاقی در سه سطح فردی (مدل باور- رفتار سلامت)، سطح خانوادگی (درمان خانواده‌مدار، اصلاح سبک زندگی به شیوه سلامت‌محور) و سطح جامعه (فضاسازی و تبلیغات سلامت‌محور اقدام جامعه، کنترل باواسطه شبکه‌های اجتماعی، برنامه ارتقاء سلامت، رسانه و فرهنگ سلامت، اقدامات کنترلی فرهنگ محور و روش بازاریابی اجتماعی) می‌باشد. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت شناخت عوامل موثر بر چاقی و به کار بردن روش‌های کنترل آن‌ها راه‌حل موثری در کاهش اضافه‌وزن و چاقی در بعد فردی و اجتماعی می‌باشد.

a review of behavioral factors affecting obesity and control them

aim and background: obesity is one of the chronic diseases and health problems in all countries, which is related to behavioral factors. new studies show that food consumption and lifestyle patterns that lead to obesity are largely influenced by factors such as social networks, communication with family and friends, media, etc.methods and materials: in this review article, to find documents related to the topic of the article, the author systematically reviewed the published background on the factors affecting obesity and the methods used in weight loss, and related studies in pubmed, medline, elsevier, google scholar irandoc, magiran, sid were used using related keywords such as: obesity, overweight, effective factors, in farsi and obesity, overweight, determinant in english.findings: the results of the review of various published studies show that the behavioral factors affecting obesity are divided into three levels: individual, family and social. effective factors at the individual level include religious beliefs, lifestyle, media and game consumption, education level, and food attitude. at the family level, it includes mother’s employment, social support and family. at the community level, it includes social networks, modern culture, capitalism, school, physical environment of society, network of social relations and friends, social comparison, social class and social welfare. strategies to control social factors affecting obesity at three individual levels (health belief-behavior model), family level (family-centered therapy, lifestyle modification in a health-oriented way) and community level (health-oriented space creation and advertising, community action, network-mediated control social activities, health promotion program, media and health culture, culture-oriented control measures and social marketing method).conclusions: according to the results, knowing the factors affecting obesity and using methods to control them is an effective solution in reducing overweight and obesity in the individual and social dimension.