بررسی ارتباط بین نیازهای اساسی روان‌شناختی با کیفیت زندگی در سالمندان شهر اصفهان

زمینه و هدف: با توجه به روند افزایشی سالمندی در ایران و اهمیت کیفیت زندگی در دوران سالمندی، هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط ارضاء نیازهای اساسی روان‌شناختی با کیفیت زندگی در سالمندان شهر اصفهان می باشد. مواد و روش‌ها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی است که بر روی 214 سالمند در سال 1399 انجام شده است. در این مطالعه داده‌ها بر اساس پرسشنامه ارضاء نیازهای اساسی روان‌شناختی (دسی و رایان 2000) که شامل سه بعد نیاز به شایستگی، نیاز به خودمختاری و نیاز به ارتباط می‌باشد بررسی گردید. همچنین کیفیت زندگی توسط پرسشنامه‌ی کیفیت زندگی sf12 در دو بعد جسمی و روانی موردبررسی ﻗﺮار گرفت. اطلاعات پس از جمع‌آوری در spss-24 وارد و با آزمونه‌ای تی مستقل  و آنوا و رگرسیون خطی آنالیز شد. یافته‌ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد، از بین ابعاد نیازهای اساسی روان‌شناختی، نیاز به شایستگی می‌تواند تغییرات مربوط به کیفیت زندگی در بعد جسمی (0/02=p)، در بعد روانی (0/001=p) و تغییرات مربوط به کل کیفیت زندگی (0/001=p) را پیش‌بینی نماید. درحالی‌ که ارضاء نیازهای ارتباط و خودمختاری به‌طور مستقل نقش پیش بینی کننده‌ای در تغییرات مربوط به کیفیت زندگی نداشتند. نتیجه‌گیری: ارضاء نیاز اساسی روان‌شناختی در بعد شایستگی پیش بینی کننده کیفیت زندگی بهتر در هر دو بعد جسمی و روانی سالمندان می‌باشد. ازاین‌رو می‌توان با دادن مسئولیت و تعریف نقش‌های موثر برای سالمندان در راستای برآورده شدن نیاز به شایستگی، گام‌هایی برای افزایش کیفیت زندگی آنان برداشت.

relationship between basic psychological needs and quality of life of the elderly in isfahan

aim and background: considering the increasing trend of aging in iran and the importance of appropriate quality of life in elderlies, the purpose of this study is to investigate the relationship between basic psychological needs satisfaction and quality of life in the elderly in isfahan.methods and materials: this study is a cross-sectional study performed on 214 elderly in 2020. in this study, the data were analyzed based on the basic psychological needs satisfaction questionnaire (desi and ryan 2000), which includes three dimensions: the need for competence, the need for autonomy, and the need for communication. the sf12 quality of life questionnaire was also used in two dimensions of physical health and mental health. data were collected in spss24 and analyzed by t_test, anova and linear regression tests.findings: the results of the current study showed that, the need for competence have an ability to predict the changes in quality of life in the physical dimension (β = 0.183, p = 0.020), the psychological dimension (β = 0.366, p = 0.001) and predict and changes in the total quality of life (β = 0.319, p = 0.001). communication and autonomy needs satisfaction did not independently play a predictive role in quality of life.conclusions: the basic psychological need satisfaction in the competence dimension predicts a better quality of life in both the physical and psychological dimensions of the elderly. therefore, by giving responsibility and defining effective roles for the elderly in order to meet the need for competence, steps can be taken to increase their quality of life.