مقایسه اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌گرا و واقعیت درمانی بر آشفتگی شناختی و اضطراب بازگشت به مواد معتادان تحت درمان

زمینه و هدف: امروزه اختلالات مصرف مواد و عواقب وخیم آن با بسیاری از مشکلات جدی پزشکی و روان پزشکی رابطه دارند که در همین راستا پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌گرا و واقعیت درمانی بر آشفتگی شناختی و اضطراب بازگشت به مواد معتادان تحت درمان انجام شد انجام شد. مواد و روش‌ها: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمامی معتادان تحت درمان مراجعه‌کننده به کلینیک های تخصصی درمان سوءمصرف مواد شهر کرمان در سال 1399 بودند. از بین آن‌ها 45 نفر (24 مرد و 21 زن) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در سه گروه، 15 نفر آزمایش اول، 15 نفر آزمایش دوم و 15 نفر در گروه کنترل، گمارده شدند. گروه آزمایش اول، مداخله روان‌درمانی مثبت‌گرا و گروه آزمایش دوم، واقعیت درمانی ویلیام گلاسر را -هر درمان- در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای (هر هفته 2 جلسه) به صورت گروهی، دریافت کردند؛ گروه گواه به مدت دو ماه در لیست انتظار جهت دریافت کارآمدترین مداخله قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های آشفتگی شناختی ماسون و همکاران (1994) و اضطراب بازگشت به مواد محقق ساخته، استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل کوواریانس و تعقیبی فیشر، استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که هر دو روش روان‌درمانی مثبت‌گرا و واقعیت درمانی بر کاهش آشفتگی شناختی و اضطراب بازگشت به مواد معتادان اثربخش می‌باشند؛ اما تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش آشفتگی شناختی و اضطراب بازگشت به مواد معتادان وجود داشت (p<0/001). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که روان‌درمانی مثبت‌گرا اثربخش‌تر از واقعیت درمانی بر آشفتگی شناختی و اضطراب بازگشت به مواد معتادان تحت درمان، می باشد.

comparison of the effectiveness of positivist psychotherapy and reality therapy on cognitive disturbance and relapse anxiety in addicts under treatment

aim and background: today, substance use disorders and their serious consequences are associated with many serious medical and psychiatric problems. in this regard, the present study was conducted to compare the effectiveness of positivist psychotherapy and reality therapy on cognitive disorder and relapse anxiety in addicted patients.methods and materials: the research method was quasi-experimental with pre-test and post-test design and control group. the study population included all addicts undergoing treatment referred to specialized clinics for substance abuse treatment in kerman in 2020. among them, 45 (24 males and 21 females) were selected by the purposive sampling method and randomly assigned to three groups: 15 in the first experiment, 15 in the second experiment, and 15 in the control group. the first experimental group received a positivist psychotherapy intervention and the second experimental group received william glasser reality therapy - each treatment - in 8 sessions of 90 minutes (2 sessions per week) as a group; the control group was placed on a waiting list for two months to receive the most effective intervention. in order to collect data, mason et al.’s (1994) cognitive disorder and anxiety return questionnaire was used to collect data. fisher’s analysis of covariance and post hoc tests were used to analyze the data.findings: findings showed that both positivist psychotherapy and reality therapy are effective in reducing cognitive disturbance and relapse anxiety in addicts; however, there was a significant difference between the effectiveness of these two treatments on reducing cognitive disturbance and relapse anxiety (p<0.001).conclusions: based on the findings of the study, it can be concluded that positivist psychotherapy is more effective than reality therapy on cognitive disturbance and return anxiety to the addicts under treatment. tarab returned to the addicts under treatment.