نقش میانجی‌گر پیروی از درمان در رابطه بین خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به وزن، پریشانی روان‌شناختی با کاهش وزن افراد چاق جراحی‌شده به روش اسلیو گاستروکتومی

زمینه و هدف: یکی از اصلی ترین دغدغه های روان شناسی سلامت پیروی بیماران از توصیه های درمانی است. خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به وزن و پریشانی روان شناختی ازجمله عواملی هستند که در تبیین میزان پیروی از درمان در جراحی های چاقی نقش های مهمی ایفا می کنند. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی گر پیروی از درمان در رابطه بین خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به وزن، پریشانی روان شناختی با کاهش وزن افراد چاق جراحی شده به روش اسلیو گاستروکتومی (sleeve gastrectomy) بود.مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این پژوهش شامل تمام افراد چاقی بود که در کلینیک پژوهشکده غدد و متابولیسم مورد عمل جراحی لاپاراسکوپی اسلیو گاسترکتومی (sleeve gastrectomy laparoscopy) قرارگرفته بودند و از میان آن ها 200 نفر به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل شاخص توده بدنی؛ پرسشنامه سبک زندگی مبتنی بر خودکارآمدی؛ فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس و مقیاس پیروی کلی بود. داده های پژوهش حاضر با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند.یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد اثر مستقیم خودکارآمدی بر کاهش وزن (β =0/169،p<0/01 ) و اثر غیرمستقیم از طریق پیروی از درمان (β =0/077،p<0/01) معنادار بود. اثر مستقیم پریشانی روان شناختی بر کاهش وزن (β =0/186،p<0/01) و اثر غیرمستقیم پریشانی روان شناختی از طریق پیروی از درمان (β =0/069،p<0/05) معنادار بود.نتیجه گیری: چنین به نظر می رسد که خودکارآمدی با تحت تاثیر قرار دادن فرد و ارتقای تاب آوری وی پریشانی روان شناختی او را کاهش داده و منجر به افزایش پیروی از درمان و کاهش وزن فرد می شود.

The Mediation Role of Treatment Adherence in the Relationship between WeightRelated Lifestyle SelfEfficacy, Psychological Distress and Weight Loss in Obese Patients Undergoing Sleeve Gastrectomy Surgery Method

Aim and Background: One of the main concerns of health psychology is the followup of patients of treatment adherence. Lifestyle selfefficacy related to weight and psychological distress, are the factors that play important roles in explaining the rate of treatment adherence in obesity surgery. The purpose of this study was to determine the mediation role of treatment adherence in the relationship between weightrelated lifestyle selfefficacy, psychological distress and weight loss in obese patients undergoing sleeve gastrectomy surgery method.Methods and Materials: The research method was descriptive correlational and the statistical population included all obesity patients who had undergone sleeve gastrectomy surgery at the Endocrine and Metabolism Research Center and 200 of them were selected by available sampling method. Research instruments included Body Mass Index, Weight Efficacy Lifestyle Questionnaire, Depression, Anxiety, Stress Scale short form, and General Adherence Scale. Data were analyzed using structural equation modeling method.Findings: The results of this study showed that direct effect of selfefficacy on weight loss (P<0.01, β=0.169) and indirect effect treatment adherence (P<0.01, β=0.77) were significant. The direct effect of psychological distress on weight loss (P<0.05, β=0.186) and indirect effect of psychosocial distress were significant (P<0.05, P=0.069).Conclusions: It seems that selfefficacy reduces psychological distress by influencing the person and improving her resilience, leading to increased followup and weight loss.