بررسی اثربخشی آموزش خوددلسوزی شناختی بر تغییر سبک‌های تبادل اجتماعی زوجین متقاضی طلاق

زمینه و هدف: بر اساس تبیینهای نظری متفاوت از نظریه تبادل اجتماعی، کاهش تبادلات منفی و ارتقاء تبادلات مثبت هدف منطقی هر مداخله زوج درمانی هست. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش خوددلسوزی شناختی (cognitive selfcompassion training) بر سبکهای تبادل اجتماعی (social exchange styles) زوجین بود.مواد و روش ها: این مطالعه نیمه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز مشاوره دادگستری، بهزیستی و خصوصی شهرضا در هفت ماهه اول سال 1396 بود (زوج 300 =n). نمونه شامل 30 زوج داوطلب بود که به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. در گروه آزمایش 10 جلسه آموزش 90 دقیقه ای اجرا شد. شرکت کنندگان در پژوهش در سه موقعیت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به مقیاس سبکهای تبادل اجتماعی (social exchange styles scale) پاسخ دادند. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس آمیخته (mixed model anova) استفاده شد.یافته ها: آموزش خوددلسوزی شناختی بر تغییر سبکهای تبادل انصاف (0.35>p)، ارزیابی (0.43>p) و سرمایه گذاری افراطی (0.001>p)، در مرحله پس آزمون تاثیر معناداری داشته و این تاثیر در پیگیری سه ماهه پایدار مانده است. همچنین نتایج نشان داد، در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری در گروه آزمایش نمرات سبک های انصاف، ارزیابی و سرمایه گذاری زنان کمتر از مردان است (0.001>p)؛ که نشان می دهد آموزش خوددلسوزی شناختی به طور معناداری بر کاهش برابری خواهی و ارزیابی دقیق هزینه سود زنان و نیز افزایش سرمایه گذاری مردان و باقی ماندن تاثیر مداخله در آنان موثرتر عمل نموده است.نتیجه گیری: بنابراین می توان از آن به عنوان روش مداخله ای موثر برای کاهش برابری خواهی، نظارت دقیق هزینه سود و افزایش سرمایه گذاری افراطی در روابط تبادلی زوجین استفاده کرد.

Effectiveness of Cognitive SelfCompassion Training on Social exchange styles among Divorce Applicant Couples

Aim and Background: Based on different theoretical explanations of the theory of social exchange increasing positive exchanges and decreasing negative exchanges is inherent in all approaches to intervention with couples. This study aimed to study the effect of cognitive selfcompassion training on Social exchange styles among couples who were seeking divorce.Methods and Materials: This was a quasiexperimental research with pretest, posttest and follows up, as well as the control group. The study population consisted of all the couples seeking divorce who were referred to the counseling centers of Welfare Organization, Family Court and private centers in Shahreza city since April to October 2017 (N=300 couples). The sample included 30 voluntary couples that were randomly divided into two groups control and experimental. In the experimental group 10 training sessions were conducted with an average of 90 minutes.The participants answered to Social Exchange Styles Scale (Leybman et all, 2011) in three stages: pretest, posttest and follow up. Data were analyzed by Mixed Model ANOVA.Findings: Cognitive selfcompassion training had a significant effect on fairness (p<0.035), tracking (p<0.043), benefitseeking (p<0.001) in the posttest and this effect remains constant after 3 months follow–up. Also the resalts showed in both posttest and follow up in exprimental group, the mean score of fairness, tracking and benefitseeking’s women is lower than men that showed cognitive selfcompassion training significantly decreased fairness and tracking on women and improved benefitseeking on men(p<0.001).Conclusion: Since such training can be used as an effective intervention method to reduce favor equity, accurate monitoring costs and benefit, individualism and to improve overinvestment in exchange relationships between couples.