بررسی تاثیر رفتار درمانی شناختی متمرکز بر بهبود خواب در کیفیت خواب و شدت بی‌خوابی بیماران مبتلا به اختلال بی‌خوابی

زمینه و هدف: اختلال بی خوابی اختلالی شایع در اختلالات خواب است که در آن فرد در شروع خواب و یا حفظ و تداوم آن ناتوان است. هدف از این پژوهش نیز بررسی تاثیر رفتار درمانی شناختی بر درمان اختلال بی خوابی بود.مواد و روشها: جامعه‌ی آماری شامل کلیه‌ی افراد دارای اختلال بی‌خوابی در شهر اصفهان بود. نمونه شامل 20 نفر از این افراد بود که به صورت تصادفی زمانی انتخاب شدند. برای نمونه‌گیری از روش تصادفی زمانی استفاده شد. ابزارهای مورد استفاده آزمون کیفیت خواب پیتربورگ (psqi یا pittsburg sleep quality index) و آزمون تعیین شدت بی‌خوابی (isi) بودند. مداخله از نوع آزمایشی همراه با پیش‌آزمون و پس‌آزمون بودکه حدود سه ماه به طول انجامید. نتایج توسط نرم افزار spss 18 و با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که رفتار درمانی شناختی به میزان 65.7٪ در کاهش نمرات آزمون isi و 84.7٪ در بهبود کیفیت خواب افراد در پرسش‌نامه‌یpsqi موثر می‌باشد که این تاثیر به طور معنی‌داری در اثر عضویت گروهی افراد در گروه آزمایش می‌باشد (p<0.05). شرکت‌کنندگان در این پژوهش افزایش طول مدت خواب، هم‌چنین بهبود کیفیت خواب و مهارت‌های مقابله‌ای موثرتر در مواجهه با بی‌خوابی را گزارش کرده و اعلام داشتند که بهتر می‌توانند از خواب برخیزند. نتیجه‌گیری: در تبیین نتایج کسب شده از این پژوهش می‌توان مطرح نمود با این فرض که افکار خود‌آیند فرد بر بی‌خوابی تاثیرگذار است و با تغییر این افکار می‌توان به درمان این اختلال کمک نمود در نتیجه رفتار درمانی شناختی مورد استفاده در این پژوهش در کاهش علائم بی‌خوابی آزمودنی‌ها موثر بوده است. پژوهش‌های بعدی می‌توانند به بررسی تاثیر این درمان در سایر اختلالات خواب از قبیل وحشت‌زدگی شبانه نیز بپردازند.

The Effect of Cognitive Behavioral Therapy focused in Insomnia (CBTFI) on Improving Sleep Quality and Insomnia Severity in Patients with Primary Insomnia Disorder

Abstract Aim and Background: Insomnia disorder is a common sleep disorder in which one is unable in sleep onset or its maintenance or continuity. So Current work aims to investigate cognitive behavioral therapy on insomnia disorder treatment. Methods and Materials: Through random sampling 20 individuals with insomnia disorder selected among patients who referred to psychiatrists with complaints of insomnia symptoms in Isfahan, Iran. Farsi versions of Peterborough sleep quality index (PSQI) (Pittsburg Sleep Quality Index) and insomnia severity index (ISI) were used to assess sleep quality and insomnia severity as primary and secondary outcomes after a course of 9 weeks cognitive behavioral therapy. Statistical package for social sciences (SPSS) version 18 was used for analyzing the data .Covariance analysis was used in this work. Findings: Analysis of covariance showed that cognitive behavioral therapy is effective by 65.7 percent in reduction of ISI tests scores and by 84.7 percent in improvement of sleep quality in PSQI questionnaire, and this which is significantly due to effect of group membership in case group. Participants reported improvement of duration and sleep.They also reported more freshness at morning, less distress about and better coping with insomnia.  Conclusions: Assuming that one’s automatic thoughts influence insomnia, this disorder can be treated by changing these thoughts and cognitive behavioral therapy was effective in this regards. Further studies are warranted to investigate the efficacy of CBTFI on other formats of sleep disorders.