اضطراب ناشی از کووید-19 و ارتباط آن با فرسودگی شغلی بهورزان

زمینه و هدف بهورزان به‌عنوان یکی از ارکان نظام سلامت در طول دوران همه‌گیری کووید-19، مسئولیت سنگین پیشگیری در جوامع روستایی بر عهده دارند که این موضوع باتوجه‌به اهمیت و تاثیرات بالقوه‌ شیوع همه‌گیری بر سلامت روان، می‌تواند بر سطح اضطراب ناشی از کووید-19 در آنان نقش داشته باشد. علاوه‌بر این فرسودگی شغلی احتمال دارد بر میزان این اضطراب بیفزاید. مطالعه حاضر باهدف تعیین اضطراب ناشی از کووید-19 و ارتباط آن با فرسودگی شغلی بهورزان استان بوشهر در سال 1400 انجام شده است.روش بررسی مطالعه حاضر از نوع توصیفی بود که در سال 1400-1401با جامعه پژوهشی که شامل بهورزان شاغل در خانه‌های بهداشت تحت‌پوشش دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر بود به روش تمام‌شماری انجام شد. اشتغال در خانه‌های بهداشت و داشتن حداقل 1 سال سابقه کار به‌عنوان معیارهای ورود به مطالعه درنظر گرفته شدند. 341 نفر از 365 بهورز شرایط ورود به مطالعه را داشتند و 308 نفر از آن‌ها به پرسش‌نامه پاسخ دادند. نرخ پاسخگویی 84.3 درصد بود. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از یک پرسش‌نامه شامل سه بخش جمعیت‌شناختی (10 گویه)، مقیاس اضطراب کرونا (علیپور و همکاران) با 18 گویه و پرسش‌نامه فرسودگی شغلی مسلش با 22گویه انجام شد و 5 نفر از اساتید روایی پرسش‌نامه را تایید کردند. پس از کسب مجوزهای لازم، پرسش‌نامه در قالب یک پیوند اینترنتی در پلت فرم «پرس لاین» از طریق اتوماسیون اداری به کارتابل بهورزان ارسال شد. قبل از انجام این مطالعه، در یک مطالعه پایلوت پایایی ابزارها مجدد با تکمیل پرسش‌نامه توسط 10 نفر از نمونه‌های پژوهش و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد. مقدار ضریب پایایی برای مقیاس اضطراب کرونا 95 درصد و برای پرسش‌نامه فرسودگی شغلی 84 درصد محاسبه شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss نسخه 16 و آزمون‌های مختلف براساس اهداف پژوهش استفاده شد.یافته‌ها نتایج پژوهش نشان داد بیشتر بهورزان (69/5) زن و متاهل (85/7) بودند. میانگین سن آنان 8/15±37/02 سال و میانگین سابقه‌ کار آنان 9/06±13/36 سال بود. به‌طورکلی اضطراب ناشی از کووید-19 اغلب بهورزان (70/8) در سطح خفیف (10/81±12/58) بود. یافته‌ها همچنین نشان داد 31/8 درصد از بهورزان خستگی عاطفی متوسط تا شدیدی را تجربه کرده‌اند (11/95±14/52) و مسخ شخصیت در 82/1 درصد آنان در سطح پایینی (24.4±78.2) بود. بااین‌حال حدود نیمی از بهورزان (49/7) موفقیت شخصی پایینی را گزارش کردند (11/22±36/32). نتایج همچنین نشان داد بین اضطراب ناشی از کووید-19 و خستگی عاطفی (001/p<0؛ 0/667=r)، مسخ شخصیت (001/p<0؛ 472/r=0) و موفقیت شخصی (0/001=p؛ 0/188-=r) رابطه‌ آماری معنی‌داری برقرار است. همچنین میانگین نمره اضطراب در افرادی که از وسایل حفاظت فردی رضایت داشتند و سابقه بیماری جسمی نداشتند پایین‌تر از سایرین بود. خستگی عاطفی با رضایت از وسایل حفاظت فردی (001/p<0)، سابقه مصرف داروهای اعصاب یا آرام‌بخش (027/p=0) و همچنین سابقه بیماری جسمی (001/p<0) ارتباط معنی‌دار آماری داشت. مسخ شخصیت با رضایت از وسایل حفاظت فردی (04/p=0)، سابقه مصرف داروهای اعصاب یا آرام‌بخش (029/p=0)، سابقه بیماری جسمی (013/p=0) و همچنین سابقه ترک خدمت یا مرخصی بدون حقوق (022/p=0) ارتباط معنی‌دار آماری داشت. موفقیت شخصی با هیچ‌کدام از متغیرهای جمعیت‌شناختی ارتباط معنی‌دار آماری نداشت.نتیجه‌گیری بادرنظر گرفتن اصل تقدم پیشگیری بر درمان، یافته‌های مطالعه‌ حاضر بر ضرورت توجه جدی‌تر سیاستگذاران به تاثیرات سوء ناشی از همه‌گیری در کارکنان حوزه‌ پیشگیری ازجمله بهورزان تاکید دارد. ارتباط معنی‌دار اضطراب ناشی از کووید-19 و فرسودگی شغلی، این واقعیت را بیش‌ازپیش برجسته می‌کند که گرچه همه‌گیری کووید-19 به تهدید سلامت روان در بهورزان منجر نشده است، اما می‌تواند کاهش ظرفیت عاطفی و خودکارآمدی بهورزان را تسریع بخشد و بی‌تردید در عملکرد آنان اختلال به وجود می‌آید. اهتمام کافی در تقویت حمایت‌های روانی در حوزه فردی و خانواده و همچنین پشتیبانی‌های شغلی موثر در افزایش انگیزه با در نظر گرفتن اصل عدالت سازمانی، باید از اولویت‌های سیاستگذاران حوزه‌ سلامت باشد.

covid-19-related anxiety and its relationship with job burnout in health workers from bushehr province, southern iran

background & aims health workers during the covid-19 pandemic had high responsibilities of prevention and treatment, which can cause anxiety in them considering the negative effects of the pandemic on mental health. this study aims to investigate the covid-19-related anxiety level and its relationship with job burnout in health workers from bushehr province, southern iran.materials & methods this is a descriptive-correlational study with a cross-sectional design that was conducted in 2022. participants were 365 health workers from health centers affiliated to bushehr university of medical sciences, who were selected by census method. the data was collected using a sociodemographic form, the maslach burnout inventory, and the corona virus anxiety scale. spss software, version 16 was used for data analysis.results of 365 health workers, 308 completed the questionnaires. the majority of thm were female (69.5%) and married (85.7%). their mean age and work experience were 37.8 and 13.9 years, respectively. the anxiety in most health workers (70.8%) was mild (mean: 12.58 ±10.81). the findings also showed that 31.8% had moderate to severe emotional exhaustion; depersonalization was mostly low (82.1%), and about half had low personal achievement (49.7%). there was a significant relationship between covid-19-related anxiety and emotional exhaustion (r=0.667; p<0.001), depersonalization (r=0.472, p<0.001), and personal achievement (r=-0.188, p=0.001). conclusion there is a significant relationship between anxiety caused by covid-19 and job burnout in health workers. although the pandemic did not cause high anxiety among health workers in bushehr province, it can disrupt their performance. policymakers in iran should pay more attention to the negative effects of pandemics on health workers.