ارتباط مشارکت پرستاران در تصمیم‌گیری بالینی با فرهنگ سازمانی در بخش‌های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران در سال 1399

زمینه و هدف توانایی پرستار برای گرفتن یک تصمیم موثر، مهم ترین عاملی است که بر کیفیت مراقبت اثر می گذارد و متمایز کننده پرستاران حرفه ای از پرسنل مراقبتی غیرحرفه ای است. عوامل متعدد فردی و سازمانی بر تصمیم گیری بالینی اثر می گذارند. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط مشارکت پرستاران در تصمیم گیری بالینی با فرهنگ سازمانی در بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1399 انجام شد.روش بررسی پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی همبستگی است. نمونه های پژوهش 317 پرستار شاغل در بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران بودند که به روش طبقه ای با تخصیص متناسب و سپس در درون هر طبقه به صورت مستمر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه مشارکت در تصمیم گیری بالینی کایلو (2008) و پرسش نامه فرهنگ سازمانی کامرون و کوئین (1990) بود. اطلاعات به دست آمده با نسخه 16 نرم افزار آماری spss تجزیه وتحلیل شدند. برای توصیف مشخصات نمونه ها از شاخص های توصیفی (میانگین و انحراف معیار و فراوانی و درصد) و برای بررسی روابط بین متغیرها از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل و آزمون کای دو استفاده شد.یافته ها 88/5 درصد از پرستاران مورد پژوهش زن بودند. تحصیلات 86/5 درصد از آن ها در سطح کارشناسی بود. 39/6 درصد در بخش مراقبت های ویژه (تنفسی) جنرال مشغول بودند که نسبت به سایر بخش ها فراوانی بیشتری داشت. میانگین سنی پرستاران مورد پژوهش 34/65 سال، میانگین سابقه کار پرستاری 10/38 سال و میانگین سابقه کار در بخش مراقبت ویژه 7/25 سال بود. میانگین نمره تصمیم گیری بالینی 70/16 با انحراف معیار 11/65 بود که از میانه نمره ابزار یعنی 54 بالاتر است و به معنای این است که میزان مشارکت پرستاران در تصمیم گیری بالینی بالاست. فرهنگ سازمانی غالب در وضعیت موجود، فرهنگ بازار بود. در وضعیت مطلوب، فرهنگ سازمانی قومی به عنوان فرهنگ غالب شناخته شد. فرهنگ سازمانی در وضعیت موجود با تصمیم گیری بالینی ارتباط معنا دار آماری نداشت (0/13=p)، اما در وضعیت مطلوب این ارتباط معنا دار بود (0/014=p). تصمیم گیری بالینی در پرستاران با فرهنگ قومی به طور معنا داری بالاتر از فرهنگ بازار بود (0/013=p).نتیجه گیری نتایج این تحقیق نشان داد فرهنگ سازمانی موجود با فرهنگ سازمانی مطلوب اختلاف دارد. با وجود معنا دار بودن ارتباط تصمیم گیری بالینی با فرهنگ سازمانی، این ارتباط ضعیف برآورد شد و شاید لازم باشد پژوهشی با تعداد نمونه بیشتر انجام شود. باتوجه به اینکه فرهنگ قومی به عنوان فرهنگ مطلوب شناخته شد، پیشنهاد می شود جهت ارتقای مشارکت پرستاران در تصمیم گیری بالینی، برنامه ریزی در راستای اشاعه و استقرار فرهنگ قومی در سازمان انجام شود.

relationship between participation in clinical decision-making and organizational culture among nurses in intensive care units of hospitals affiliated to iran university of medical sciences

background aims the nurse s ability to make an effective clinical decision affects the quality of care and differentiates professional nurses from non-professional ones. many individual and organizational factors affect clinical decision-making of nurses. this study aims to examine the relationship between participation in clinical decision-making and organizational culture of nurses in intensive care units (icus) of selected hospitals in tehran, iran materials methods this is a descriptive-correlational study. participants were 317 nurses working in the icus of hospitals affiliated to iran university of medical sciences, who were selected with proportional stratified sampling and sequential sampling methods. the data collection tools were the clinical decision-making questionnaire of kyalo (2008) and the organizational culture assessment instrument of cameron and quinn (1990). the obtained data was analyzed in spss statistical software, version16. descriptive indices (mean sd, frequency, percentage) were used to describe the data, and pearson s correlation test, independent t-test, and chi-square test were used to examine the relationships between the study variables. results among nurses, 88.5% were female, 86.5% had a bachelor s level, and 39.6% were working in the icu general. their mean age was 34.65 years, and their mean nursing experience and the work experience in the icu was 10.38 and 7.25 years, respectively. the mean score of clinical decision-making was 70.16 11.65, which was higher than the cutoff point ( 54), indicating that the participation of nurses in clinical decision-making was high. the dominant organizational culture in the current situation was the market culture. in the preferred situation, the organizational dominant culture was the clan culture. organizational culture in the current situation had no significant relationship with clinical decision-making (p=0.13), but this relationship was significant in the preferred situation (p=0.014). clinical decision-making in nurses with clan culture was significantly higher than in those with market culture (p=0.013). conclusion the current organizational culture in the selected hospitals is different from their preferred organizational culture. despite the significance of relationship between icu nurses participation in clinical decision-making and organizational culture in the preferred situation, the relationship is weak. more studies are needed with a larger sample size. considering that the clan culture is the preferred culture, planning is needed to establish the clan culture in the hospitals to increase the participation of icu nurses in clinical decision-making.