تاثیر برنامه آموزشی مدیریت خشم بر پرخاشگری افراد دارای اختلالات دوقطبی: یک مطالعه نیمه تجربی

زمینه و هدف: در اختلالات دوقطبی، خلق فرد آسیب می‌بیند و به طور مستمر و غیرعادی از حالت خیلی خوب به خیلی بد و افسرده تغییر می‌کند یکی از ویژگی‌های افراد دارای اختلال دو قطبی دوره‌های خشم انفجاری است که سبب آسیب به خود و دیگران می‌شود. پرخاشگری در این گروه از افراد به دلایلی مانند فقدان حمایت‌های اجتماعی، عود مکرر بیماری و مصرف نکردن دارو، رخ می‌دهد. پیامد پرخاشگری در این گروه از افراد آسیب‌‌پذیر، رانده شدن آنان به سوی سوء مصرف مواد و الکل خواهد بود و در نهایت عملکرد اجتماعی آنان مختل می‌گردد. لذا با توجه به عوارض منفی و مخرب فردی و اجتماعی پرخاشگری برای افراد دارای اختلالات دوقطبی، اجرای تدابیر لازم به منظور مدیریت صحیح آن، ضروری به نظر می‌رسد. با توجه به این که افراد دارای اختلال دوقطبی نوسانات شدید هیجانی را تجربه می‌کنند که سبب آسیب به خودشان، خانواده، سایر بیماران و پرستاران نیز می‌شود، ضروری است که به منظور کاهش آسیب‌های وارده به سایرین و جایگزین نمودن تعاملات سازنده به جای رفتارهای پرخاشگرانه در این گروه از افراد از برنامه‌های آموزشی مدیریت خشم برای این افراد سود برد. در این میان، یکی از مهارت‌هایی که به منظور کنترل پرخاشگری برای افراد دارای اختلالات دوقطبی، آموزش داده می‌شود، مدیریت خشم است. در واقع، مدیریت خشم به این افراد کمک می‌کند تا یاد بگیرند که چه طور خونسرد باشند و احساساسات منفی خود را قبل از شروع خشم مهار نموده و تحت کنترل گیرند. به عبارت دیگر، هدف از این آموزش که یکی از انواع آموزش‌های روانی به شمار می‌آید، افزایش توانایی‌های روانی اجتماعی، مواجهه موثر با کشمکش‌های زندگی و در پایان، پیشگیری از ایجاد رفتارهای آسیب رسان به سلامت و ارتقای سلامت روانی افراد دارای اختلال دوقطبی است. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر، تعیین تاثیر برنامه آموزشی مدیریت خشم بر پرخاشگری افراد دارای اختلالات دو قطبی بود. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه ‌تجربی و تک گروهی بود که در سال 1398 در مرکز روانپزشکی ایران انجام شد. مشارکت‌کنندگان به تعداد 39 نفر و به روش مستمر از بین افراد بستری دارای اختلالات دوقطبی بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، فرم مشخصات فردی برای سنجش متغیرهای جنسیت، سن، وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال، سطح تحصیلات و داشتن سابقه بستری به دلیل اختلال دوقطبی و مقیاس روا و پایا شده پرخاشگری perryو buss بود. مقیاس پرخاشگری شامل چهار خرده مقیاس برای سنجش پرخاشگری فیزیکی، کلامی، خشم و خصومت، است. در ابتدا از مشارکت کنندگان در تحقیق پیش آزمون گرفته شد. سپس برنامه آموزشی مدیریت خشم برای افراد ارائه شد. لازم به ذکر است که محتوای برنامه ذکر شده با توجه به متون موجود درباره مدیریت خشم و با تاکید بر ملاحظات روان پرستاری در زمینه پرخاشگری افراد دارای اختلال دوقطبی تهیه شد. مباحث مطرح شده در این برنامه شامل راه‌های برخورد با خشم و پرخاشگری، آموزش مهارت‌های مدیریت خشم موثر، ایفای نقش در زمان خشم، آموزش مهارت حل مساله و آموزش مهارت قاطعیت برای افراد دارای اختلالات دوقطبی بود. سپس روایی محتوای آن مورد تایید اساتید روان پرستاری قرار گرفت. ارائه برنامه آموزشی، به صورت سخنرانی توسط پژوهشگر همراه با پرسش و پاسخ بین پژوهشگر با شرکت‌کنندگان و بیان تجارب و ایفای نقش توسط مشارکت کنندگان در مطالعه بود. این برنامه به مدت چهار هفته، هر هفته دو جلسه 60 دقیقه‌ای اجرا شد. به علاوه، با توجه به این که امکان گردهمایی همه افراد با هم در جلسات آموزشی فراهم نبود، جلسات در گروه‌های کوچک و با در نظر گرفتن تفکیک جنسیتی، به تعداد 75 نفر برگزار شد. جلسات مذکور بعد از ساعت نماز و نهار مشارکت‌کنندگان و در اتاق‌های ویزیت بخش‌های بستری برگزار می‌شد. به علاوه، 15 دقیقه زمان استراحت برای هر جلسه در نظر گرفته می‌شد. یک ماه پس از اتمام مداخله، از شرکت کنندگان در مطالعه، پس آزمون گرفته شد. این مطالعه مستخرج از طرح پژوهشی مصوب در دانشگاه علوم پزشکی ایران می‌باشد. در طول فرایند پژوهش، سیاست‌های اخلاقی دانشگاه از جمله اخذ رضایت آگاهانه از پرستاران و آزاد بودن آنان جهت شرکت در مطالعه، رعایت گردید. تحلیل داده‌ها نیز با بهره‌گیری از نرم افزار spss نسخه 16 و با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی زوجی) انجام شد.یافته‌ها: در مرحله پیش آزمون، میانگین نمره پرخاشگری افراد، 14.73 ± 99.74 بود. در مرحله پس آزمون، این میانگین نمره به 11.68 ± 83.21 کاهش یافت. در مراحل پیش آزمون و پس آزمون، میانگین نمرات پرخاشگری در خرده مقیاس‌های فیزیکی 8.02 ± 32.90 و 6.86 ± 28.87 (0.042=p)، کلامی 3.73 ± 19.41 و 3.55 ± 17.77 (0.814=p)، خشم 4.47 ± 22.69 و 3.41 ± 17.85 (0.010=p) و خصومت 7.55 ± 24.74 و 6.55 ± 18.72 (0.032=p)، به دست آمد. به علاوه، آزمون تی زوجی نشان داد که نمرات پرخاشگری افراد دارای اختلالات دوقطبی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون با هم اختلاف آماری معنی‌داری داشتند (0.003 =pو 061/ 3=t ). طبق نتایج، برنامه آموزشی بر همه خرده مقیاس‌های پرخاشگری به جز پرخاشگری کلامی (0.814=p) موثر بود.نتیجه‌گیری کلی: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مدیریت خشم، می‌تواند پرخاشگری افراد دارای اختلال دوقطبی را در خرده مقیاس‌های پرخاشگری فیزیکی، خشم و خصومت، کاهش بخشد. نتایج این تحقیق می‌تواند گامی در جهت پیاده سازی و اجرای آموزش مدیریت خشم برای این گروه از افراد بستری در مراکز روانپزشکی به منظور بهبود پرخاشگری آنان باشد. همچنین، پیشنهاد می‌گردد که پرستاران شاغل در بخش‌های روانپزشکی با محتوای آموزشی مدیریت خشم برای افراد تحت مطالعه آشنا گردند تا بتوانند در موقعیت‌های مقتضی در بالین آن را در بخش‌های بستری اجرا نمایند. به علاوه، نتایج این مطالعه، برای مدیران خدمات پرستاری و سرپرستاران بخش‌های روانپزشکی جهت مدیریت بهتر مراقبت‌های به عمل آمده از افراد دارای اختلالات دوقطبی، مفید می‌باشد. در حیطه آموزش بالینی نیز محتوای مدیریت خشم ارائه شده برای مددجویان در این پژوهش، می‌تواند در اختیار اساتید پرستاری بالینی قرار گیرد تا دانشجویان خود را با این محتوا آشنا نمایند و این دانشجویان بتوانند تا حد امکان از این محتوا در طرح‌های مراقبتی خود برای افراد دارای اختلالات دوقطبی، استفاده نمایند.

The Effect of Anger Management Educational Program on Aggression in the Individuals with the Bipolar Disorder: A Quasi-experimental Study

Background Aims: In the bipolar disorder, the mood of the individual is damaged and constantly and abnormally changes from very good to very bad and depressed. Outbursts of explosive anger are one of the characteristics of patients with the bipolar disorder, which causes selfharm and harm to others. Aggression occurs in this population due to factors such as the lack of social support, frequent recurrence of the disease, and failure to use medication. The main consequence of aggression in this vulnerable population is that they are pushed toward substance abuse and alcohol consumption, which eventually disrupt their social functioning. Considering the adverse, debilitative effects of aggression on patients with the bipolar disorder, proper measures must be taken for effective management. Since patients with the bipolar disorder experience severe emotional fluctuations that could damage themselves, their families, other patients, and nurses, it is important to reduce the damages to others and replace aggressive behaviors with constructive interactions in the form of anger management programs. Anger management is a skill taught for the control of aggression in bipolar patients. In fact, anger management helps these individuals learn how to stay calm and control their negative emotions before the onset of anger. In other words, the purpose of this psychological training is to increase psychosocial abilities, effectively deal with the conflicts in life, prevent harmful behaviors to health, and promote the mental health of bipolar patients. The present study aimed to evaluate the effect of an anger management educational program on the aggression of individuals with bipolar disorders.Materials Methods: This singlegroup, quasiexperimental study was conducted at Iran Psychiatric Center in 2019 on 39 participants, who were selected via continuous sampling from the admitted patients with the bipolar disorder based on the inclusion and exclusion criteria of the study. Data were collected using a demographic questionnaire for the variables of age, gender, marital status, occupation status, education level, and history of admission due to bipolar disorders. In addition, the valid and reliable aggression scale by Buss and Perry was used for data collection, which consisted of for subscales, including physical aggression, verbal aggression, anger, and hostility. Initially, a pretest was performed on the participants. Afterwards, the anger management training program was presented to the participants. Notably, the contents of the educational program were prepared based on the available texts regarding anger management with an emphasis on the psychotherapeutic considerations regarding the aggression of patients with the bipolar disorder. The covered subjects in the program included ways to deal with anger and aggression, teaching effective anger management skills, playing a role in anger, teaching problemsolving skills, and decisiveness training for patients with the bipolar disorder. Following that, the validity of the educational contents was confirmed by psychiatric nursing professors. The training program was presented through lecture by the coresearcher with questions and answers between the researcher and the participants and expressing the experiences and roles played by the participants in the study. The program was implemented for four weeks with two 60minute sessions each week. Due to the fact that it was not possible to gather all the participants in the training sessions, the sessions were held in small groups with gender segregation for 57 participants. The meetings were held after the hour of prayer and lunch in the visiting rooms of the inpatient wards. In addition, a 15minute break was considered for each session. One month after the intervention, the participants were posttested. This article was extracted from a research project approved by Iran University of Medical Sciences. During the research process, the ethical policies of the university were observed, including obtaining informed consent from the participants and their voluntary participation. Data analysis was performed in SPSS version 16 using descriptive statistics (mean and standard deviation) and inferential statistics (pairedt test).Results: At the pretest, the mean score of aggression was 99.74 ±14.73, which reduced to 83.21 ±11.68 at the posttest. At the pretest and posttest stages, the mean scores of physical aggression, verbal aggression, anger, and hostility were 32.90 ±8.02 and 28.87 ±6.86 (P=0.042), 19.41 ±3.73 and 17.77 ±3.55 (P=0.814), 22.69 ±4.47 and 17.85 ±3.41 (P=0.010), and 24.74 ±7.55 and 18.72 ± 6.55 (P=0.032), respectively. In addition, the results of paired ttest indicated significant differences in the scores of aggression at the pretest and posttest in the patients with the bipolar disorder (t=3.061; P=0.003). The anger management educational program affected all the dimensions of aggression, with the exception of verbal aggression (P=0.814). Conclusion: According to the results, anger management training could reduce the aggression of the patients with the bipolar disorder in the subscales of physical aggression, anger, and hostility. Our findings could be a step toward the implementation of anger management training for this population of inpatients admitted to psychiatric centers in order to improve their aggression. Furthermore, it is recommended that nurses working in psychiatric wards become familiar with the educational contents of anger management for the subjects under study, so that they could perform the program at the bedside of these patients in appropriate situations in admission wards. In addition, the obtained results are useful for nursing managers and psychiatrists to better manage the care of individuals with the bipolar disorder. In the field of clinical education, the content of anger management could be provided to clinical nursing instructors to acquaint their students with such trainings, so that students could use the contents in their care plans for patients with the bipolar disorder.