تعیین‌کننده‌های رفتارهای بهداشتی در مسافران هوایی فرودگاه بین‌المللی شهید دستغیب شیراز بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی

مقدمه: در پروازهای هوایی نیز سلامت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین کننده های رفتار بهداشتی در مسافرت های هوایی در مسافران هوایی فرودگاه بین المللی شهید دستغیب شیراز بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی (crosssectional) می باشد. در این پژوهش تعداد 349 نفر از مسافران هوایی در فرودگاه بین المللی شهید دستغیب شیراز به روش نمونه گیری در دسترس مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخت که شامل سه بخش مشخصات دموگرافیک، سنجش سازه های تئوری و سوالات مربوط به رفتار بود استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه در حد مطلوب گزارش گردید. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار spss انجام شد و از شاخص های توصیفی و آزمون های آماری مناسب مانندضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون استفاده گردید.یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره کلی رفتارهای بهداشتی 5/65 ±8/20 بود. از بین سازه ها بالاترین نمره، مربوط به منافع درک شده وکمترین نمره در سازه راهنما برای عمل بدست آمد. بین رفتار بهداشتی و سازه حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، موانع درک شده، خودکارآمدی و راهنما برای عمل ارتباط معنادار آماری وجود داشت (01/0 >p). منافع درک شده، موانع درک شده، خودکارآمدی و راهنما برای عمل تبیین کننده رفتار بهداشتی بوده و منافع درک شده (001/0=p=و 25/0 beta;=) بیشترین وحساسیت درک شده (056/0=p و 032/0 beta; =) کمترین تبیین کنندگی را داشتند. همچنین مجموع سازه های تئوری 27/9 درصد(0/279 = r2=) تغییرات رفتار بهداشتی را تبیین نمودند.نتیجه گیری: رفتارهای بهداشتی در مسافران هوایی در وضعیت نامطلوبی قرار داشت. برنامه های مداخلاتی جهت ارتقاء این رفتارها توصیه می گردد. از آنجا که در مطالعه اخیر منافع درک شده بیشترین قدرت تببین کنندگی را داشت، بنابراین متخصصان بهداشتی در مداخلات بایستی از استراتژی های تغییر رفتار بهره گیرند.

Determinants of Health Behaviors among Air Travelers of Shiraz Shahid Dastghaib International Airport based on Health Belief Modelbased on Health Belief Model

Introduction: Health is also particularly important in flights. The current study aimed to investigate the determinants of health behaviors among travelers of Shiraz Shahid Dastghaib International Airport based on Health Belief Model.Methods: In this descriptiveanalytic crosssectional study, 349 air passengers were investigated at Shiraz International Airport using nonprobability method. A researchermade structured questionnaire was used to collect data. Validity and reliability of this questionnaire were at optimal level. Data were later analyzed by SPSS software and appropriate statistical tests were performed including descriptive statistics, spearman correlation coefficient, and linear regression.Results: The mean and standard deviation of health behavior total scores was 8.20 ±5.65. Among the constructs, the highest and the lowest scores were related to perceived benefits and cues to action, respectively. Health behavior had a significant relation with perceived susceptibility, perceived severity, perceived benefits, perceived barriers, selfefficacy, and cues to action (p<0.01). Perceived benefits, perceived barriers, selfefficacy, and cues to action explained health behavior. Furthermore, the perceived benefits ( beta;=0.25, P=0.001) had the most and perceived sensitivity ( beta;=0.32, P=0.56) had the least explanatory.Conclusion: Health behaviors among air travelers were in undesirable condition. Thus, intervention programs are recommended to improve these behaviors. Since in recent study, the perceived benefits had the most explanatory power, health professionals should use the changing behavior strategy in interventions.