بررسی میزان بنزن ، تولوئن ، اتیل بنزن و زایلن (btex ) موجود در هوای محیطی کارگاه های نقاشی خودرو در مقایسه با هوای مناطق مسکونی اطراف کارگاه ها در شهر یزد زمستان 1394

مقدمه: بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن (btex) از جمله ترکیبات آلی فرار و آلاینده های مهم هوا می باشند که خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مشابهی دارند. این ترکیبات از حلال ها ، مواد پتروشیمی و رنگ ها به وفور متصاعد می گردند و در مقادیر جزئی نیز مخاطراتی برای شاغلین صنایع و همچنین مناطق مسکونی اطراف آنها به همراه دارند. هدف از انجام این مطالعه بررسی و تعیین میزان این آلاینده ها درون هوای محیطی کارگاه های نقاشی خودرو و همچنین مناطق مسکونی اطراف کارگاه های شهر یزد می باشد. مواد و روش ها: تعداد 15 نمونه از هوای محیطی کارگاه های نقاشی خودروی شهر یزد وتعداد 15 نمونه نیز از هوای مناطق مسکونی اطراف آن کارگاه ها در فصل زمستان سال 1394 توسط کیسه های تدلار و پمپ نمونه برداری فردی جمع آوری گردید. نمونه ها با فاز جامد میکرو استخراج شده و با استفاده از گازکروماتوگرافی (gc/fid) جداسازی و سنجش گردیدند. داده ها با نرم افزار آماری 16-spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که میانگین غلظت و انحراف معیار هر یک از آلاینده های بنزن، تولوئن، اتیل بنـزن و زایـلن در هوای محیطـی کارگاه های نقاشـی خودروی شهر یزد به ترتیب (ppm) (0/73±2/14)،(1/97±4/09)، (0/290±1/08) و (1/00±3/05) و میانگین غلظت و انحراف معیار هر یک از آلاینده های بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن در هوای شعاع 50 متری مناطق مسکونی اطراف کارگاه ها به ترتیب (ppm)(0/202±0/960)، (0/049±1/50)، (0/420±0/613) و (0/452±1/38) بود. نتیجه گیری: میانگین غلظت بنزن در هوای کارگاه های نقاشی خودرو چند برابر بیشتر از میزان حد مجاز استاندارد بیان شده توسط اداره ارزیابی خطرات بهداشت محیط و کمیته فنی بهداشت حرفه ای کشور (0/5) ppm می باشد و همچنین میانگین غلظت این آلاینده در هوای شعاع 50 متری اطراف کارگاه ها نیز بیشتر از میزان مجاز استاندارد می باشد در حالیکه غلظت تولوئن ، اتیل بنزن و زایلن کمتر از حد مجاز می باشند