بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر عوامل پیش بینی کننده خودآزمایی پستان در زنان شهر قم در سال 1403

مقدمه: سرطان  پستان شایع ترین سرطان در بین زنان می باشد. زنانی که خودآزمایی پستان را به صورت ماهانه انجام می دهند به احتمال زیاد می توانند توده ها را در مراحل اولیه پیدا کنند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر عوامل پیش بینی کننده خودآزمایی پستان در زنان شهر قم طراحی و اجرا گردید.روش بررسی: مطالعه مداخله ای نیمه تجربی با حجم نمونه 70 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر قم در آبان و آذر سال 1403 و در دو گروه آزمون و کنترل بود. ابزار گردآوری اطلاعات شامل سوالات دموگرافیک و نسخه فارسی پرسشنامه استاندارد مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی champion بود. مداخله آموزشی شامل سه جلسه آموزشی بود که بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی طراحی گردید. سه ماه پس از مداخله جمع آوری اطلاعات پس آزمون صورت گرفت. آزمون تی زوجی برای مقایسه هر گروه قبل و بعد از مداخله به کار استفاده شد. یافته ها: آزمون t زوجی نشان داد در گروه آزمون به جز سازه موانع درک شده، سایر سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی شامل حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، انگیزش سلامت، خود کارآمدی درک شده و قصد رفتاری بعد از مداخله آموزشی در مقایسه با قبل از آن تفاوت معنی داری از نظر میانگین و انحراف معیار نمره پیدا کرده اند (0.05>p). در گروه کنترل در هیچ یک از سازه ها تفاوت معنی داری قبل و بعد از مطالعه مشاهده نگردید.نتیجه گیری: به کار گیری روش های آموزشی مناسب و مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی به طور قابل توجهی عوامل پیش‌بینی‌کننده خودآزمایی پستان را بهبود می‌بخشد. با توجه به ماهیت اجرای آسان و ارزان قیمت این مداخلات و با در نظر گرفتن محدودیت های اجرایی، فرهنگی و سازمانی این امر می‌تواند به طور وسیع برای افزایش دسترسی عادلانه به آموزش و تسهیل تشخیص و درمان مورد توجه قرار گیرد. 

investigating the effect of education based on hhealth belief model on predictive factors of breast self-examination in women in qom city in 2024

introduction: breast cancer is the most common cancer among women. women who perform breast self-examination monthly are more likely to find lumps in the early stages. this study was designed and implemented to investigate the effect of education based on health belief model on predictive factors of breast self-examination in women in qom.methods: this semi-experimental study was conducted on 70 women referring to comprehensive health service centers in qom in november and december 2024, divided into experimental and control groups. the data collection tool included demographic questions and the persian version of the champion’s health belief model questionnaire. the educational intervention consisted of three educational sessions designed based on the constructs of the health belief model. post-test data were collected three months after the intervention. paired t-tests were used to compare each group before and after the intervention.results: paired t-test showed significant differences in mean and standard deviation of scores of all healthbelief model constructs including perceived sensitivity, perceived severity, perceived benefits, healthmotivation, perceived self-efficacy, and behavioral intention showed significant differences in mean and standard deviation of scores before and after the educational intervention (p<0/05). in the control group, no significant differences were observed in any of the constructs before and after the intervention. conclusion: the use of appropriate educational methods based on the health belief model significantly improves the predictive factors of breast self-examination. given the easy and inexpensive nature of these interventions and considering the implementation, cultural, and organizational constraints, this can be widely considered to increase equitable access to education and facilitate diagnosis and treatment.conflict of interest: the authors declared no conflict of interest