عوامل موثر بر مهاجرت به شهر کرمان و مشکلات مهاجران حاشیه نشین با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک تاپسیس

مقدمه: مهاجران حاشیه نشین باعث بروز مشکلات فراوان در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کالبدی و زیست‌محیطی شهرها می شوند. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر مهاجرت به شهر کرمان و مشکلات مهاجران حاشیه‌نشین با استفاده از مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک ترتیب ترجیح براساس مشابهت با راه حل ایده‌آل بود.روش بررسی: حجم نمونه در این مطالعه مقطعی درسال 1402، 147 خانوار بود که از بین خانوارهای مهاجر به مناطق حاشیه شهر کرمان انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد سنجش عوامل مهاجرت به شهر کرمان و چک‌لیست میزان برخورداری مهاجران از امکانات شهری بود. جهت توصیف داده‌ها از شاخص های فراوانی، میانگین و انحراف معیار و جهت تحلیل داده ها از آزمون های آماری همبستگی پیرسون، تی تست مستقل و واریانس یک طرفه و همین طور آزمون های ناپارامتریک کروسکال والیس و من ویتنی استفاده شد.یافته ها: مهم‌ترین ابعاد مهاجرت به ترتیب عوامل اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی و اقلیمی، سیاسی، آموزشی -پژوهشی و مذهبی– فرهنگی بود. انتقال شغل مرد خانواده، قرار گرفتن در مسیر شاهراه های زمینی و هوایی و راه آهن کشور، نقش و جایگاه ویژه در سطح بین‌المللی، دفن اموات فامیل در شهر موردنظر و ادامه تحصیل زن یا یکی از فرزندان خانواده در دانشگاه 5 مولفه با بیشترین تاثیرگذاری در مهاجرت بودند. بر اساس نتایج، بیش از 90% جمعیت مورد مطالعه به حمام های عمومی، تاسیسات ورزشی، مراکز دولتی، نهادهای خصوصی، پارک و فضاهای تفریحی دسترسی نداشتند.نتیجه گیری: براساس مدل تحلیل سلسله مراتبی ازنظر مهاجران عوامل اقتصادی و سپس عوامل اجتماعی مهم ترین دلایل مهاجرت به حاشیه شهر کرمان بود؛ بنابراین ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار و بلندمدت و بهبود فضای اشتغال و کسب‌وکار در شهرستان‌ها ، توسعه زیرساخت ها به ویژه راه آهن برای کنترل مهاجرت به مرکز استان پیشنهاد می‌شود. 

effective factors on migration to kerman city and immigrants’ problems using analytical hierarchy process model and technique for order of preference by similarity to ideal solution

introduction: marginal immigrants cause many problems in economic, social and cultural, physical ,and environmental aspects of cities. this study aims to investigate the factors affecting migration to kerman city and the problems of marginalized immigrants using the analytical hierarchy process (ahp) and technique for order of preference by similarity to ideal solution (topsis) models.methods: this cross-sectional study was conducted in 2022, with a sample size of 147 households selected from kerman suburban region. the data were collected by a standardized questionnaire measuring effective factors on the migration and the checklist of the immigrant problems.results: the most important immigration factors were economic, social, geographical, political, educational and religious-cultural factors, respectively. among 37 components studied, transferring the job of the family man as the family head, being on the main  land, air and rail ways, having a special position at the international level, burying the family’s dead members in the desired city, and the education of the wife or one of the children of the family were the most important components.  according to the results, more than 90% did not have access to public baths, sports facilities, government centers, private institutions, and parks, and recreational spaces.conclusion: according to ahp model, economic factors ,and then social factors, were the most important reasons for migrating to the suburbs of kerman. therefore, it is suggested to create stable and long-term job opportunities , improve employment and business environment in the cities, and develop infrastructure to control migration to the city capitals.