واکاوی دیدگاه نخبگان در زمینه سیاست‌گذاری‌های جمعیتی در شهر یزد: یک مطالعه کیفی

مقدمه: موضوع جمعیت و فرزند آوری، یکی از مسائل و موضوعات روز جامعه ایران است. با توجه به تغییرات جمعیت‌شناختی دهه‌های گذشته و استمرار باروری پایین، بازنگری در سیاست‌های جمعیتی کشور ضروری است. در تدوین یا بازنگری سیاست‌گذاری‌های جمعیتی، اتخاذ تدابیری کارآمد و به هنگام به‌منظور تسهیل فرایند ازدواج و تشکیل خانواده و تشویق زوج‌های جوان برای فرزندآوری، یک ضرورت مهم و اجتناب‌ناپذیر در شرایط کنونی جامعه است. هدف تحقیق حاضر کشف و واکاوی این موضوع در استان یزد، بر اساس نظر نخبگان و سیاست‌گذاران مرتبط با موضوع می‌باشد.روش بررسی: این مطالعه، با روش کیفی و به شیوه نظریه زمینه‌ای از اردیبهشت 1401 تا خرداد 1402 در شهر یزد انجام گرفت. مشارکت‌کنندگان پژوهش را هجده نفر از مسئولین بهداشتی و نخبگان دانشگاهی استان تشکیل دادند. مشارکت‌کنندگان به شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختارمند جمع‌آوری گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از کدگذاری نظری و آزاد، محوری و گزینشی انجام گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که موضوع فرزندآوری اگرچه به زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی مربوط است اما بیش از آن به سیاست‌گذاری‌های اجتماعی ارتباط دارد. تعداد 57 زیر مقوله فرعی و 20 زیر مقوله اصلی استخراج گردید. مقولات برساخت شده تحقیق عبارت از بازاندیشی در ازدواج، تعویق فرزندآوری، دنیای مخاطره‌آمیز بی‌فرزندی، سیاست‌گذاری پویا، سیاست‌های حامی خانواده و کودک بودند. همچنین مقوله هسته؛ خلا سیاست‌گذاری پویا و کارآمد احصا شد.نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که موضوع فرزندآوری با دیگر نیازها و ضرورت‌های خانواده مثل مراقبت از کودکان و نیازهای اقتصادی خانواده مرتبط می‌باشد. از این‌جهت سیاست‌گذاران از برنامه‌هایی حمایت کنند که در این زمینه به خانواده‌ها کمک کند و نوعی آسایش روانی برای خانواده به همراه داشته باشد. 

analyzing the opinion of the elites in the field of population policies in the city of yazd: a qualitative study

introduction: due to the lack and the continuation of low fertility in past decades, it is necessary to review the population policies of the country. in formulating or revising demographic policies, taking effective and timely measures to facilitate the process of marriage and family formation and encouraging young couples to have children is an important and unavoidable necessity in the current conditions of society. the purpose of the current research is to discover and analyze this issue in yazd province, based on the opinion of elites and policy makers related to the issue.methods: this study was conducted using qualitative and grounded theory methods in 2014 in the city of yazd. the participants in the research were 18 health officials and academic elites from the province. participants were selected through purposive sampling. data were collected using a semi-structured interview tool. data analysis was conducted using both theoretical and free coding methods as well as central and selective coding techniques.results: the results showed that while the decision to have children is influenced by social and cultural contexts, it is primarily influenced by social policies.  57 sub-categories and 20 main sub-categories were extracted the themes of the research included rethinking marriage, postponing childbearing, the dangerous world of childlessness, dynamic policy making, family and child support policies. also, the core category, the vacuum of dynamic, and efficient policy were calculatedconclusion: the results of the research show that the issue of having children is related to other needs and necessities of the family, such as taking care of children and the economic needs of the family. for this reason, policymakers should support programs that help families in this field and bring some kind of psychological comfort to the family.