شناسایی مفاهیم وسازه‌های مرتبط با آسیب‌شناسی‌ روانی با رویکرد اسلامی

مقدمه: نظام‌های روان درمانی گوناگون، براساس تعریف خود از ماهیت انسان تعاریفی برای آسیب شناسی ارائه داده‌اند. اسلام کاملترین دین و شامل تمام جنبه‌های زندگی بشر می‌باشد؛ برهمین اساس این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل مفاهیم وسازه‌های مرتبط با آسیب شناسی روانی با رویکرد اسلامی انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر، کیفی، و با استفاده از نظریه برخاسته از داده‌‌ها(داده بنیاد) می‌باشد. پس از بررسی آیات قرآن و متون مربوطه، مفاهیم دسته بندی و کد گذاری شدند.جهت استخراج مفاهیم و سازه‌های مرتبط با آسیب‌شناسی روانی، با استفاده از شیوه کدگذاری باز، محوری، مفاهیم دسته‌بندی شدند.یافته ها: پس از بررسی آیات قرآن و متون مربوطه، مفاهیم دسته بندی شده و مضامین مشابه به صورت یک کد در دسته بندی نهایی قرارداده شدند. پس از دسته‌بندی کدها  به  173 کد و 22 خرده مضمون و 4 مضمون اصلی دست یافتیم. خرده مضمون‌ها عبارتند از: بیماری‌های قلب، مرض، زیغ، جنون، جهل و نادانی، ابتلا، خبل، سفیه، مس، رین، زیغ، ریب، غلف، قفل، حمق، افراط و تفریط، طبع، ختم، شرک، نفاق، شک، دنیاطلبی و دنیاپرستی. مضامین اصلی که از دل این خرده مضمون‌ها بدست آمدند عبارتنداز: جهل، قلب مریض، طبیعت‌گرایی، ابتلا.نتیجه‌گیری: برپایه یافته‌های پژوهش به سازه‌های جهل، قلب مریض، طبیعت‌گرایی و ابتلا و خرده مضمون های آن  دست یافتیم که می‌توانند در تشخیص آسیب‌های روانی به ما کمک کنند. این سازه‌ها برگرفته از آیات قرآن و روایات می‌باشد و می‌تواند برای همه انسانها و در تمام زمانها مورد استفاده قرار گیرد.  

identifying the concepts and structures related to psychopathology with an islamic approach

introduction: various psychotherapy systems have provided definitions for pathology based on their definition of human nature. islam is the most complete religion and includes all aspects of human life; therefore, this study was conducted with the aim of identifying and analyzing the concepts and structures related to psychopathology with an islamic approach. methods: the present study is qualitative, using data-driven theory (grounded theory). after examining the verses of the quran and related texts, the concepts were categorized and coded. in order to extract the concepts and structures related to psychopathology, the concepts were categorized using open, axial, (selective) coding method.results: after reviewing quranic verses and related texts, categorized concepts and similar themes were placed in the final category as a code. after categorizing the codes, we obtained 173 codes, 22 sub-themes, and 4 main themes. sub-themes included heart disease, disease, zigzag, madness, ignorance, affliction, khabal, idiot, copper, rhinoceros, zig-zag, rib, ghafl,  lock, stupidity, overdoing , underdoing, nature, termination, polytheism, hypocrisy, doubt, worldliness and mamonism. the main themes that emerged from the heart of these sub-themes are: ignorance, sick heart, naturalism, affliction.conclusion: based on the findings of our research, we found the constructs of ignorance, sick heart, naturalism and affliction, and its sub-themes that can help us in diagnosing psychological injuries. these structures are derived from the verses of the quran and hadiths and can be used for all people at all times.