تعیین کننده های رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست در دانشجویان شهر یزد: کاربردی از مدل فرآیندهای موازی توسعه یافته

مقدمه: یکی از شایع ترین سرطان ها، سرطان پوست است و روز به روز بر میزان آن افزوده می شود. اساسی ترین اقدام در پیشگیری از این بیماری، رفتارهای محافظت کننده در برابر نور خورشید است،  با توجه به اهمیت سلامت دانشجویان علوم پزشکی بعنوان سفیران سلامت این مطالعه با هدف بررسی تاثیر مدل فرآیندهای موازی توسعه یافته بر رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست در دانشجویان شهر یزد انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 98 برروی 280 نفر از دانشجویان دانشگاه های یزد انجام شد. نمونه گیری به صورت تصادفی بود. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه مبتنی بر مدل فرآیندهای موازی توسعه یافته استفاده شد و پس از ورود به نرم افزار  spss  نسخه 18وکدگذاری داده ها با استفاده از آزمون­های آماری پارامتریک مناسب شامل تی مستقل، آنالیز واریانس، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین سنی و انحراف معیار دانشجویان 3.18±22.69 با دامنه سنی بین 18 تا 41 سال که 62.5% آنان زن بودند. استفاده از کلاه 15.7% وکرم ضد آفتاب 30.9% گزارش شد. طبق یافته ها، سازه شدت درک شده بالاترین امتیاز را در بین سازه ها مدل  داشت. در بین سازه های مدل خودکارآمدی قویترین پیش بینی کننده قصد رفتاری (0.376=β) و رفتارهای پیشگیری کننده(0.109=β) از سرطان پوست بود. نتیجه گیری: با توجه به پایین بودن سطح رفتارهای حفاظتی و سازه خودکارآمدی درک شده بعنوان اثر بخش ترین عامل بر رفتارهای پیشگیرانه از سرطان پوست، لذا پیشنهاد می شود در زمینه توسعه مداخلات آموزشی مد نظر قرار گرفته شود. 

Determinants of Skin Cancer Prevention Behaviors in Yazd Students: An Application of the Extended Parallel Process Model

Introduction: Skin cancer is one of the most common cancers with an increasing global rate. In preventing this disease, the most basic measure is sun protection behaviors. Given the importance of health for medical students as health ambassadors, the aim of this study was to investigate the effect of extended parallel process model on the skin cancer preventive behaviors in Yazd students.Methods: This descriptiveanalytical study was conducted on 280 students of Yazd universities in 2019. The participants were selected using the random sampling method. A questionnaire based on the extended parallel processes model was used to collect the information. After entering SPSS 18 software, the data were analyzed using appropriate parametric statistical tests including independent ttest, analysis of variance, Pearson correlation, and linear regression at the significance level of 0.05.Results: The participants’ mean age and standard deviation was 22.69±3.18 years within the range of 18 to 41 years. Among the participants, 62.5% were women. Application of hats and sunscreen was 15.7% and 30.9%, respectively. According to the findings, the perceived severity structural had the highest score among the model structures. Among the constructs of model, selfefficacy was the strongest predictor of behavioral intention (β = 0.376) and preventive behaviors of skin cancer (β = 0.109).Conclusion: Due to the low level of protective behaviors and selfefficacy perceived construct, as the most effective factors on the preventive behaviors of skin cancer, it is recommended to consider educational interventions in this regard.