بررسی عوامل اکولوژیک مرتبط با بیماری سالک در شهرستان فریمان طی سال های 1396-1385

مقدمه: عوامل اکولوژیکی مانند تغییرات اقلیمی، عوامل محیطی، اجتماعی و ... در افزایش بروز سالک موثر می باشند، این مطالعه با بررسی عوامل اکولوژیک بیماری سالک در سطح شهرستان فریمان طی دوازده سال (1396-1385) انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی کلیه بیماران ساکن شهرستان فریمان که فرم بررسی سالک برای آنها تکمیل شده وارد تحقیق شدند و متغیرهای اقلیمی شهرستان نیز استخراج و توسط نرم‌افزار excel ms و spss 26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و  اطلاعات به صورت نقشه فضایی در نرم افزار arcgis ترسیم گردید.یافته ها: بیشترین میزان بروز سالک در شهرستان فریمان مربوط به سال 1388با 1/38 در صد هزار و کمترین میزان بروز سالک در سال 1396 با 12 در صد هزار بوده است. بر اساس تاریخ بروز، بیماری در فصل تابستان، بهار، پاییز و بر اساس تاریخ تشخیص، بیماری در فصل بهار، زمستان، پاییز و تابستان دارای پیک بوده است. در این مطالعه بین نوع سالک و هیچ یک از متغیرهای جمعیت شناختی ارتباطی وجود نداشت. بین متغیرهای اقلیمی (دما، رطوبت، بارش)، عامل اقلیمی ارتفاع، شاخص پوشش گیاهی و طرح هادی در مناطق روستایی با بروز سالک در این مناطق نیز ارتباط معنی داری مشاهده نگردید. نتیجه گیری: با توجه به اینکه بیشترین موارد بروز بیماری در منطقه شهری فریمان و دو منطقه روستایی قلعه نو و کته شمشیر سفلی بوده است. جهت استفاده بهتر از gis نیاز به بررسی حشره شناسی در منطقه و همپوشانی با متغیرهای دیگر مانند محل سکونت بیماران و نوع سالک موردنیاز می باشد.

Study of Ecological Factors Associated with Leishmaniosis in Fariman Township during 2006-2018

Introduction: Ecological factors such as climate change as well as environmental, social, economic, and political factors are effective in increasing the incidence of Leishmaniasis disease in the Middle East. This study aimed to evaluate the ecological causes of leishmaniasis in Fariman town during 20062017.Methods: In this descriptiveanalytical study, all patients who were residents of Fariman  and completed the Leishmaniasis Survey Form were included. The data of climatic variables of the town were extracted and analyzed using MS Excel and SPSS software. Finally, the above information was plotted using ArcGIS software.Results: The highest incidence of cutaneous leishmaniasis in Fariman was 38.2% in 2009, while the lowest incidence rate was 12.0% in 2017. According to the incidence date, the disease was prevalent in the summer, spring, and autumn. Based on the diagnosis date, the disease had a peak in spring, winter, autumn, and summer. In this study, no relationship was found between the type of cutaneous leishmaniasis and any of the demographic variables. No significant relationship was also observed between climatic variables (temperature, humidity, precipitation), climatic factor of height, vegetation index, and Comprehensive plan in rural areas with leishmaniasis.Conclusion: Given that most disease cases were in the urban area of Fariman and two rural areas of Ghale No and Kate shamshir, entomological examination is required in the area in order to make better use of the GIS. Furthermore, the overlap of relevant layers with other layers such as patients’ accommodation and type of cutaneous leishmaniasis are required.