بررسی و نقد قوانین منع احیای اراضی موات و مقایسه آنها با متون فقهی

طبق منابع فقهی مالکیت اراضی موات در زمان غیبت امام به منصب حاکم جامعه اسلامی تعلق دارد که طبق مصلحت عموم بایستی در اختیار عموم افراد قرار بگیرد و استمرار ملکیت افراد نسبت به این اراضی، مادام‌الاحیاء است. اما قوانین مربوط به اراضی موات چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب دارای ایراد و در برخی موارد متناقض است که موجب سوءاستفاده برخی نهادها شده است و نهادها مثلا نسبت به یک زمین با استفاده از دو قانون، دو حکم متفاوت و به نفع خود صادر می‌کنند. همچنین نکته قابل ذکر آن است که با بسیاری از اراضی طبق یک قانون یا مقررهای رفتار می شود و با وضع قانون جدید با همان اراضی رفتار جدیدی می شود بدون در نظر گرفتن تاثیر قانون پیشین بر آن اراضی. پژوهش حاضر با بررسیمهمترین قوانین این حوزه، در پی شناسایی تعارض های این قوانین است؛ همچنین با بررسی منابع فقهی و با رویکرد به نظر مشهور فقها به ویژه دیدگاه های امام خمینی (ره) در این باب، نظریه افراد مالکی را در بهره برداری درست از اراضی موات مناسب می داند.