تحلیل و رتبه‌بندی ریسک‌های عملیاتی در بانکداری اسلامی (مطالعه موردی: بانکداری بدون ربا در ایران)

فعالیت اصلی بانک‌ها، تجهیز و تخصیص منابع پولی است و این فعالیت به‌صورت طبیعی بانک را با ریسک‌هایی روبه‌رو می‌کند؛ بنابراین بانک‌ها باید از راه‌های گوناگون این ریسک‌ها را شناسایی، طبقه‌بندی و رتبه‌بندی کنند تا بتوانند آنها را به‌ درستی مدیریت کنند. در میان انواع ریسک‌ها، ریسک‌های عملیاتی به‌علت دارایی‌محور بودن فعالیت‌های بانکداری اسلامی اهمیت به‌سزایی دارند.مقاله پیش‌رو با استفاده از روش تحقیق توصیفی و روش تحلیل سلسله مراتبی به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش‌هاست که با توجه به روش‌های تجهیز و تخصیص منابع در بانکداری بدون ربا، مهم‌ترین ریسک‌های عملیاتی پیش‌روی این بانکها کدام هستند؟ طبقه‌بندی این ریسک‌ها با توجه به ماهیت گوناگون آنها چگونه است؟سرانجام رتبهبندی این ریسک‌ها چگونه است؟ نتیجه‌های پژوهش نشان می‌دهدکه نخست، به‌طور کلی ریسک‌های عملیاتی در بانک‌های اسلامی به دو دسته کلی طبقه‌بندی می‌شود: الف) ریسک‌های مشترک با بانکداری متعارف؛ ب) ریسکهای خاص بانکداری اسلامی که هر یک از این‌دو دسته خود به زیرگروه‌هایی تقسیم‌بندی می‌شوند؛ دوم، در رتبه‌‌بندی این ریسکها براساس احتمال رخداد، در گروه ریسکهای مشترک، ریسکهای فناوری و اختلاس و در گروه ریسکهای خاص، ریسکهای شفافیت و پرداخت مصلحتی بیشترین اهمیت را دارند.