بررسی شاخص‌های ممنوعیت غرر در عملکرد بانکداری بدون ربا در ایران (مطالعه موردی: بانک تجارت مشهد مقدس)

یکی از معیارهای فقه اقتصادی اسلام، ممنوعیت معامله‌های غرری است. مقاله پیش‌رو بر انطباق عملکرد نظام بانکی بر این معیار متمرکز است و این امر از آن جهت قابل ملاحظه است که به‌نظر می‌رسد در سه دهه اخیر برخی از معامله‌های صورت‌گرفته به سمت معامله‌های غرری سوق یافته‌اند. بر این اساس معرفی شاخص‌های کمی و معیّن جهت نظارت بر معیار ممنوعیت غرر ضروری به‌نظر می‌رسد.فرضیه مقاله این است که کمتر از نیمی از معامله‌های نظام بانکداری بدون ربا در شعبه‌های بانک تجارت مشهد غرری است. روش تحقیق توصیفی، تحلیل محتوا و روش میدانی است که با ارسال پرسش‌هایی به مراجع تقلید و فقیهان شیعه و دریافت پاسخ از آنان شاخص‌های ممنوعیت غرر برآورد شده است؛ سپس با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، ??? مشتری که از بانک تجارت مشهد تسهیلات دریافت کرده‌اند به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند، شاخص‌ها تست شده است. نتیجه‌های تحقیق نشان می‌دهد که بیش از نیمی از معامله‌های بانک تجارت مشهد غرری است.