میزان کامیابی شبکۀ بانکی کشور در تحقق اهداف نظام اقتصادی اسلام

حرکت صحیح یک جامعۀ اسلامی در مسیری که باید باشد، می طلبد قواعد اسلامی در تمامی ابعاد زندگی افراد آن جامعه جاری باشد. یکی از حوزه هایی که بخش بزرگی از زندگی افراد جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد، حوزۀ اقتصاد و بانکداری است. ارزیابی میزان تحقق اهداف نظام اقتصادی اسلام در حوزۀ بانکداری، مستلزم به‌کارگیری شاخص های مناسب برای سنجش آن است؛ از این رو، نخستین قدم براى عملیاتی کردن اهداف اقتصاد اسلامی در برنامه ریزى های کلان سیستم بانکی، سنجش ابعاد و مولفه های بانکداری اسلامی است. با توجه به انتقادات وارده بر سیستم بانکی در خصوص عملکرد آن به لحاظ اسلامی، در این مقاله سعی شده است با بهره گیری از شاخص های بانکداری اسلامی و با استفاده از داده‌های مراکز آماری به ارزیابی میزان کامیابی شبکه بانکی کشور در تحقق اهداف نظام اقتصادی اسلام پرداخته شود. تحلیل داده ها به کمک آزمون مانکندال و روش tfpw  انجام پذیرفت که آزمونی کارا در بررسی روند سری های زمانی محسوب می شود. ارزیابی شاخص های بانکداری اسلامی یعنی عدالت، رشد اقتصادی، استقلال و سرمایه اجتماعی از طریق چهار فرضیه اصلی و شش فرضیه فرعی، آزمون شد. نتایج بیانگر این بود که به جز دو فرضیه فرعی، مابقی فرضیات تحقیق تایید شدند؛ به عبارت دیگر، وضعیت سیستم بانکداری کشور از منظر شاخص های عدالت، رشد اقتصادی، استقلال و سرمایه اجتماعی رو به بهبود نیست.

Analyses the successfulness of country banking sector in fulfillment the goals of Islamic economic system

In an Islamic society, Islamic rules must be implemented in all aspects of the people’s life. One of the areas that affects the large part of society’s life is the economy and banking sector. Measuring the degree of fulfillment the goals of Islamic economic system in the field of banking needs to index. So, the first step in the application of Islamic economic goals in planning, is the Measuring Islamic banking dimensions and its components. In order to explain the position of Islamic economic goals in the Iran banking system, in this article, first extract a number of Islamic banking indicators and then by using the secondary data, estimate the degree of compliance of the banking system with the criteria and indexes of Islamic banking. Nonparametric statistical methods named MannKendall trend test and trendfree prewhitening (TFPW) approach was conducted for detecting the trends of each factor. Improving the components of Islamic banking (Justice, economic growth, economic independence, social capital) were tested through four basic hypotheses and six Subsidiary hypotheses. The results showed that all of the hypotheses, except two Subsidiary hypotheses were confirmed. In other words, the banking system situation from the perspective of justice, economic growth, economic independence and social capital have no significant improving.