نقش سازوکارهای اعمال قرارداد در تمایز میان نظام تامین مالی اسلامی و متعارف

بسیاری از مطالعات اقتصاد اسلامی، تمایز دو نظام تامین مالی اسلامی و متعارف را در استفاده از قراردادهای جایگزین می دانند. در این مقاله ضمن تصدیق این مطلب به عنوان یک عامل مهم و تاثیرگذار، تمرکز بر دو عامل متمایزکننده دیگر یعنی ترجیحات مشتریان و ماهیت نظام حقوقی و قضایی پشتیبان، به عنوان دو عامل مربوط به محیط نهادی نظام تامین مالی و به ترتیب موثر بر سازوکارهای غیررسمی و رسمی، اعمال قراردادهای آن و شناخت تاثیر متقابل این دو بر یکدیگر خواهد بود. در این راستا با استفاده از مدل های نظری مبتنی بر نظریه بازی، نقش این عوامل مدل‌سازی شده است و نشان داده است که تغییر این متغیرهای نهادی چگونه می تواند بر عملکرد نظام تامین مالی موثر باشد و نیز این دو عامل پیرامونی یعنی ترجیحات مشتریان و نیز عملکرد دستگاه قضایی چگونه بر یکدیگر تاثیرگذار هستند؛ همچنین با استفاده از رویکرد بازی فراگیر، شرایط نظری برای بروز بحران مالی با تکیه بر نقش عوامل پیش‌گفته را تبیین کرده است.

Explaining the role of formal and informal contract enforcement mechanisms in distinguishing Islamic and conventional financial systems

Most studies believe that using alternative contracts distinguishes between Islamic and conventional financial systems. This study, confirming the importance of this factor, focuses on the role of two other important distinguishing factors: customer preferences and supporting legal and judicial systems, as factors related to institutional environment of the financial system and effective, respectively, on its informal and formal contract enforcement mechanisms. Using game theory approach, assuming customer’s different preferences and contract enforcement incompleteness, this paper models explain the role of different contract enforcement regimes and customer endogenous and dynamic preferences on the performance of financial systems. Also, using global game approach, a theoretical explanation for the occurrence of financial crises relying on the borrower runs resulting from the role of judicial system on enforcing contracts and the customer preferences has been presented. This study theoretically helps understanding the institutional roots of differences in the financial systems, specially the complementary role of Islamic educational, legal and judicial systems for the Islamic financial system.