طراحی اوراق بهادار اسلامی قابل‌تفکیک و قابل‌‌تبدیل بر اساس فقه امامیه

یکی از چالش‌های اوراق بهادار اسلامی، تفاوت سلیقه‌های بانیان انتشار اوراق و سرمایه‌گذاران در پرداخت سود میان‌دوره‌ای است. بانیان تمایل کمتری به پرداخت‌های سود میان‌دوره‌ای دارند؛ زیرا ممکن است دچار مشکلات نقدینگی و در برخی موارد نیازمند دریافت تسهیلات کوتاه‌مدت شوند که این امر منجر به افزایش هزینه مالی آنها می‌شود؛ در مقابل، سرمایه‌گذاران تمایل به دریافت کوپن اوراق در بازه‌های کوتاه‌مدت دارند تا به‌ واسطه سرمایه‌گذاری مجدد، بازدهی موثر خود را افزایش دهند.در این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی و با مطالعه ساختارهای مشابه در اوراق قرضه متعارف و تحلیل و تطبیق آنها با ساختارهای اوراق بهادار اسلامی، الگویی نوآورانه برای رفع این چالش ارائه می‌شود. الگوی طراحی‌شده با نام اوراق قابل‌تفکیک و قابل‌تبدیل شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با اوراق قرضۀ تفکیکی متعارف دارد. در الگوی طراحی‌شده، علاوه بر امکان معامله اصل اوراق و کوپن آن به‌ صورت جداگانه در دو نماد مجزا با نام‌های «اوراق پایه» و «گواهی سود»، قابلیت تبدیل حجم معینی گواهی سود به اوراق پایه نیز وجود دارد. در این تحقیق الگوهای عملیاتی اوراق اجاره، مرابحه و سفارش ساخت قابل‌تفکیک و قابل‌تبدیل ارائه و از منظر فقهی و مالی بررسی و تحلیل شده است. ماهیت فقهی معاملۀ گواهی سود مبتنی بر تنزیل دین بوده که از نظر مشهور فقهای امامیه بلااشکال است؛ همچنین تبدیل گواهی سود به اوراق جایزه از باب معاوضه دین با عین از منظر فقهی صحیح است.

Designing Separate Trading of Registered Profit and Principal of Sukuk in Iran Capital Market based on Imamieh jurisprudence

One of the challenges of Islamic securities is the differing tastes of issuers and investors in paying intermediate profits. issuers are less inclined to pay intermediate profits because they may have liquidity problems and in some cases may require shortterm facilities, which may lead to higher financial costs, while investors tend to receive shortterm coupons to increase their effective returns through reinvestment.In this descriptiveanalytical study, by analyzing similar structures in conventional bonds and analyzing them and comparing them with Islamic securities structures, an innovative model is presented to address this challenge. The design pattern, with a welldefined and welldocumented bonds, has similarities and differences with conventional separated bonds. In the designed pattern, in addition to the possibility of dealing in the principle of its securities and its coupon separately in two distinct symbols, with the names of "base papers" and "certificate of profit", there is also the ability to convert the specified volume of certificate of earnings to the base notes. In this research, the operational models of Ijareh, Murabahah, and Istisna sukuks are presented in a verifiable and verifiable manner and are investigated from an Islamic jurisprudence and financial point of view.