معیار اخلاقی تولید در نظام اقتصادی اسلام

در نظام سرمایه‌داری تولیدکننده بر مبنای اخلاقی سودگرایی (utilitarianism)، حداکثرکردن سود را ملاک کار خود قرار می‌دهد؛ اما در نظام اقتصادی اسلامی و بر اساس مبانی هستی‌شناختی و اخلاقی خاص خود، نیاز(need) به عنوان مهم‌ترین معیار اخلاقی برای فعالیت‌ تولیدی تلقی شده است. بحث از مقوله نیاز به عنوان ملاک ارزشی، از دو جهت اساسی حائز اهمیت است، یکی از حیث مسئولیت اخلاقی تولیدکننده در قبال خود و خانواده که درآمدی کسب کند تا نیازهای شخصی و خانواده‌اش به امکانات زندگی را رفع نماید و دوم از حیث مسئولیت اخلاق اجتماعی‌ که تولیدکننده نسبت به همنوعان و جامعه به ‌عنوان تقاضاکننده و مصرف‌کننده محصولات دارد. بر این اساس ساختار بحث در دو جهت فوق سامان یافت.از نظر این مقاله مهم‌ترین ویژگی‌های ارزشی نیاز در نظام اقتصادی اسلام، تاکید بر واقعی بودن نیاز و تاکید بر رفع نیازهای کلان جامعه از قبیل امنیت، عدالت و توسعه اقتصادی است که تولیدکننده در انتخاب نوع و جهت‌گیری تولید کالا و خدمات، اخلاقاً باید خود را ملتزم به رعایت آنها ببیند.

The criterion of production ethics in Islamic economic system

In the system of capitalism, firms based on e utilitarianism ethics maximize the profits. But in the Islamic economic system and based on its own ontological and ethical foundations, need is considered as the most important ethics criterion for productive activity.The discussion of the category of need as a criterion of value is important in two main directions: one in terms of the ethics responsibility of the producer towards himself and the family who earns income to eliminate the personal and family needs of living conditions. Secondly, it is responsible for the social ethics that the producer has towards his fellow humans and society as consumers and demanders of the products. Accordingly, the structure of the paper is organized in two directions.In this article, the most important features of the value of the need in the Islamic economic system are the emphasis on the real need and emphasis on addressing the macroeconomic needs of society such as security, justice and economic development, which the producer must ethically choose in the direction of the production of goods and services and must be committed to them.