مدل نظری حل مشکل کژگزینی در عقود مشارکتی بانکداری اسلامی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
قوامی حسن
|
|
منبع
|
اقتصاد اسلامي - 1396 - دوره : 17 - شماره : 66 - صفحه:191 -214
|
|
چکیده
|
عقود مشارکتی از ابزارهای مهم تامین مالی در بانکداری اسلامی هستند. در این عقود با توجه به اینکه بانک چه نوع قراردادی با مشتری می‌بندد، سهم‌بری متفاوتی در قرارداد ذکر می‌شود؛ ولی در مجموع همانند الگوی مدیر عامل انجام یک فعالیت اقتصادی به مشتری واگذار می‌گردد.در مقاله پیش رو کوشش شده است الگوی نظری برای عقود مشارکتی در قالب الگوی مدیر عامل از نظریه بازی‌ها در شرایط اطلاعات نامتقارن و در حالت کژگزینی ارائه و به این پرسش پاسخ داده شود که با استفاده از الگوی مدیر عامل چگونه می‌توان مشکل کژگزینی در عقود مشارکتی بانکداری اسلامی را حل کرد و یا در چه شرایطی به کمترین رساند و یک الگوی ساده وکم‌هزینه‌تری ارائه داد؟ برای پاسخ به پرسش پژوهش دو فرضیه مطرح است: یکی اینکه به‌کارگیری دستاوردهای الگوی مدیر عامل در عقود مشارکتی موجب کارآمدی بیشتر و عملیاتی‌ترشدن آن می‌شود و دیگری اینکه به‌کارگیری الگوی مدیر عامل در محیط کاملاً اسلامی موجب به حداقل‌رساندن مشکل کژگزینی در این الگو می گردد.یافته‌های پژوهش از حل الگوی ارائه‌شده نشان می‌دهد که می‌توان عقد مشارکتی بهینه‌ای در نظام بانکی طراحی کرد و این امر فرضیه نخست پژوهش را تایید می‌کند؛ همچنین نتایج الگو هزینه‌بربودن عقود مشارکتی در شرایط کژگزینی برای بانک را تایید می‌کند. مهم‌ترین یافته این پژوهش همان امکان‌پذیربودن حذف شرایط اطلاعات نامتقارن میان بانک و مشتری در صورت پایبندی کامل به مقررات شرعی و اسلامی توسط مشتری است که این امر فرضیه دوم پژوهش را تایید می‌نماید. افزون بر این در مقاله پیش رو نشان داده شده است که مباحث و ابزارهای مالی در اقتصاد اسلامی در قالب یافته‌های جدید علم اقتصاد کاربرد مشکل‌گشایی دارند.
|
|
کلیدواژه
|
عقود مشارکتی، بانکداری اسلامی، الگوی مدیر - عامل، اطلاعات نامتقارن، کژگزینی
|
|
آدرس
|
دانشگاه علامه طباطبایی, دانشکده اقتصادی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
h.ghavami@atu.ac.ir.
|
|
|
|
|
|
|