بررسی حساسیت پارامترهای مدل پیوسته محاسبه رطوبت خاک( مطالعه موردی: حوضه آبریز رود زرد)

منابع آب شیرین سطحی یکی از بزرگترین منابع آب شیرین جهان می‌باشند. ازاین‌رو انتخاب مدل مناسب جهت بررسی تغییرات بارش و رواناب در راستای برنامه‌ریزی و استفاده صحیح از این منابع حائز اهمیت می‌باشد. به‌منظور انجام این تحقیق از مدل‌سازی هیدرولوژیکی پیوسته موجود در نرم‌افزار hechms با استفاده از الگوریتم محاسبه رطوبت خاک برای حوضه رود زرد بهره گرفته شد. به‌منظور کاربرد مدل hechms از داده‌های فضایی نظیر نقشه خاک، مدل‌های رقومی ارتفاعی و نقشه کاربری اراضی برای مشخص کردن مرز حوضه و دیگر خصوصیات فیزیولوژیکی حوضه استفاده گردید. مدل برای سال‌های آبی 551354 الی 571356 کالیبره و برای سال‌های 831382 تا 841383 صحت سنجی شد. نتایج کالیبراسیون نشان داد که با توجه به مقادیر ، r2log = 0.93، pev=1%(خطای توازن حجمی)، rmse=8.5(m3/s)(خطای جذر میانگین مربعات) و mae=3.2(m3/s)(میانگین خطای مطلق)، مدل دارای بازه عملکرد خوب تا خیلی خوب بود. نتایج نشان داد که نگهداشت خاک و منطقه تنش حساس‌ترین پارامترها و تراوش لایه دوم آب زیرزمینی و درصد آب زیرزمینی اولیه لایه دوم از کمترین حساسیت برخوردار بودند. از نتایج می‌توان این‌گونه برداشت کرد که الگوریتم محاسبه رطوبت خاک موجود در مدل مفهومی hechms از عملکردی خوبی برخوردار می‌باشد و می‌توان از آن برای مدل‌سازی طولانی‌مدت و پیوسته بارشرواناب در حوضه رود زرد بهره گرفت.

Investigating Parameter Sensitivity of Continuous Soil Moisture Accounting Model (case study: Zard River basin)

This study was conducted using continuous hydrological modeling available in HECHMS model with respect to SMA method for Zard River basin in Iran. To perform the HECHMS model in the present study, spatial data such as soil map, digital elevation model, land use land cover map were used to define catchment boundary and other physiological characteristics of basin. The model was calibrated for period of 19751978 and it was validated for the period of 197880. The evaluation of calibrated model showed that the performance of the model ranges from good to very good with a coefficient of determination for monthly volumes =0.92, Log =0.93, Percentage error for monthly volumes (PEV)=1%, Root Mean Square Error of daily peak flows (RMSE)=8.5(m^3/s) and Mean Absolute Error of daily peak flows (MAE)=3.2(m^3/s). Sensitivity analysis showed that soil storage and tension storage are most sensitive parameters and initial GW2 content and GW2 percolation are least sensitive parameters in the model. From the results it can be concluded that SMA method in HECHMS conceptual model perform good enough and can be used for continuous longterm rainfallrunoff modeling in Zard River basin.