بررسی دو دهه تحقیقات شیوع‌شناسی‌ مصرف مواد در بین دانشجویان دانشگاه‌های ایران

هدف: هدف اصلی این تحقیق، جمع‌آوری و بررسی تحقیقات شیوع‌شناسی در زمینه مصرف و سو ‌مصرف مواد مخدر و داروهای روانگردان در بین دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور بود که به صورت پراکنده از سال 1374 تا سال 1392 در کشور به مرحله اجرا در آمده و در مورد آنها جمع‌بندی علمی انجام نگرفته است. روش: روش پژوهش کتابخانه‌ای بوده و برای انجام آن 37 تحقیق شیوع‌شناسی اعتیاد در بین دانشجویان ایرانی جمع‌آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج بررسیهای انجام شده، نشان داد که بسیاری از مطالعات با اشکالات روش شناسی مواجه بودند. نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از پژوهش‌های شیوع‌شناسی اعتیاد در ایران نشان می‏دهد که با توجه به جایگاه نخبگان در دانشگاه‌ها، توجه کافی نسبت به تحقیقات شیوع‏شناسی مصرف و سو ‌مصرف مواد در جمعیت دانشجویان و نیز مداخلات راهبردی موثر صورت نپذیرفته است. با وجود این، می‌توان دریافت که آمار اعتیاد طی حدود 2 دهه اخیر در برخی مواد با شیب تقریبا ثابتی پیش رفته است؛ تا حدی که در یک نگاه کلی به آمار و ارقام ارایه شده در شیوع‌شناسی‌های مختلف، می‏توان به این نتیجه رسید که پس از سیگار و قلیان، بیشترین ماده مصرفی در بین دانشجویان الکل است و پس از آن به ترتیب تریاک، حشیش، هرویین و سایر مواد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.