برآورد اعتبار و روایی‌یابی آزمون غربالگری مصرف تنباکو، الکل و مواد اعتیادآور در ایران

‌هدف: هدف پژوهش حاضر روایی‌یابی و برآورد اعتبار آزمون غربالگری مصرف تنباکو، الکل و مواد اعتیادآور در ایران بود. روش: روش پژوهش حاضر زمینه‌یابی بود. جامعه آماری عبارت بود از مصرف‌کنندگان مواد اعتیادآور و الکل که در سال 1390 به منظور درمان به کلینیک‌ها و کمپ‌های ترک اعتیاد مراجعه کرده بودند. به ‌این منظور نمونه‌ای شامل2600 نفر از مراجعان کمپ‌ها و کلینیک‌های ترک اعتیاد در هشت استان کشور با میانگین سنی 5/36 به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه آزمون غربالگری مصرف تنباکو، الکل و مواد اعتیادآور به همراه پرسشنامه جمعیت شناختی طراحی شده توسط سازمان بهداشت جهانی در تمامی اعضای نمونه اجرا شده و علاوه بر این به منظور آزمون روایی تعداد300 نفر از گروه نمونه فوق با شاخص شدت اعتیاد، مقیاس شدت وابستگی، آزمون غربالگری سو ‌مصرف مواد، پرسشنامه سنجش سلامت عمومی و همچنین ملاک‌های بالینی dsm-iv در خصوص تشخیص شدت وابستگی مورد مصاحبه بالینی قرار گرفتند. یافته‌ها: آلفای کرونباخ به عنوان شاخصی از اعتبار برای کل آزمون و زیرمقیاس‌ها بین 79/0تا 95/0 به‏دست آمد. نتایج حاصل از روایی ملاکی برای حوزه پیوستار خطر مصرف مواد و الگوی مصرف و روایی ملاکی مربوط به شدت وابستگی و همچنین روایی تشخیصی برای تفکیک گروه پرخطر از کم خطر در سطح مطلوب گزارش شد. نقاط برش به‌دست آمده افراد را به سه گروه مصرف کننده، سو مصرف کننده و وابسته تقسیم می‌کند. نتیجه‏گیری: این آزمون در تعیین توزیع مصرف و تقسیم افراد به گروه‌های پرخطر، خطر متوسط و کم خطر، دارای روایی و اعتبار مناسب در جامعه ایرانی است و استفاده از آن برای مقاصد غربالگری، پژوهشی و مطالعات شیوع شناسی توصیه می‌شود.