روابط ساختاری حمایت اجتماعی ادراک‌شده با ولع مصرف در افراد وابسته به مواد تحت درمان نگه‌دارنده با متادون: نقش میانجی حساسیت اضطرابی

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی حساسیت اضطرابی در روابط بین حمایت اجتماعی ادراک‌شده و ولع مصرف در افراد وابسته به مواد تحت درمان نگه‌دارنده با متادون انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی از نوع مدل‌سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل همه بیماران وابسته به مواد مراجعه‌کننده به مراکز درمان نگه‌دارنده با متادون شهرستان خرم‌آباد در سال 1402 بود. برای تعیین حجم نمونه، از قاعده کلی کلاین (2015) استفاده شد. با در نظر گرفتن 12 متغیر قابل‌ مشاهده و پیش‌بینی ریزش احتمالی، تعداد 220 نفر به ‌عنوان حجم نمونه انتخاب به روش نمونه‌گیری در دسترس شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه حساسیت اضطرابی، پرسش نامه حمایت اجتماعی ادراک‌شده و پرسش نامه ولع مصرف بود داده ها با روش همبستگی پیرسون در نرم افزار spss-26 و روش مدل سازی معادلات در نرم‌افزار amos-24 و تحلیل شدند. یافته ها: حمایت اجتماعی ادراک‌شده اثر مستقیم و منفی معناداری بر ولع مصرف داشت، در حالی که حساسیت اضطرابی اثر مستقیم و مثبت معناداری بر ولع مصرف نشان داد. علاوه بر این، حساسیت اضطرابی نقش واسطه‌ای معناداری در رابطه‌ی میان حمایت اجتماعی ادراک‌شده و ولع مصرف ایفا کرد. به طورکلی، نتایج نشان داد که مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود. نتیجه‌گیری: حساسیت اضطرابی به ‌عنوان یک متغیر میانجی می‌تواند اثرات حمایت اجتماعی بر کاهش ولع مصرف را تضعیف کند. بر این اساس، پیشنهاد می‌شود مداخلات درمانی با تمرکز بر تقویت شبکه‌های حمایت اجتماعی و کاهش حساسیت اضطرابی مانند آموزش مهارت های مقابله ای طراحی و اجرا شوند تا به کاهش ولع مصرف و افزایش اثربخشی درمان نگه‌دارنده کمک شود.

the structural relationships of perceived social support with craving in substance-dependent individuals undergoing methadone maintenance treatment: the mediating role of anxiety sensitivity

 objective: the present study aimed to investigate the mediating role of anxiety sensitivity in the relationship between perceived social support and craving in substance-dependent individuals undergoing methadone maintenance treatment. method: this was a descriptive-correlational study using structural equation modeling. the statistical population included all substance-dependent patients visiting methadone maintenance treatment centers in khorramabad city in 2023. sample size was determined based on the general rule of thumb by kline (2015). considering 12 observable variables and the possibility of attrition, a sample size of 220 individuals was selected using the convenience method sampling. the research tools included the anxiety sensitivity index, the multidimensional scale of perceived social support, and the craving questionnaire. data were analyzed using pearson’s correlation in spss-26 and structural equation modeling in amos-24. results: perceived social support had a significant direct and negative effect on craving, while anxiety sensitivity showed a significant direct and positive effect on craving. furthermore, anxiety sensitivity significantly mediated the relationship between perceived social support and craving. overall, the results indicated that the research model had a good fit. conclusion: anxiety sensitivity as a mediating variable can weaken the effects of social support on reducing craving. therefore, it is suggested that therapeutic interventions focusing on strengthening social support networks and reducing anxiety sensitivity, such as teaching coping skills, should be designed and implemented to help decrease craving and increase the effectiveness of maintenance treatment.