مقایسه مکانیزم های دفاعی، طرحواره‌های ناسازگار اولیّه و خودپنداشت بین افراد با و بدون وابستگی به مواد مخدّر

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه مکانیزم ‌های دفاعی، طرحواره‌ های ناسازگار اولیه، و خودپنداشت بین افراد با و بدون وابستگی به مواد مخدر بود. روش: پژوهش حاضر علی-مقایسه‌ای بود. تعداد 80 نفر از افراد مراجعه ‌کننده به مراکز درمان سرپایی و غیر وابسته به مواد در شهر رشت به روش نمونه ‌گیری غیراحتمالی و هدفمند انتخاب شدند و به پرسشنامه‌ های طرحواره ‌های ناسازگار اولیه (فرم کوتاه)، سبک ‌های دفاعی، و خودپنداشت پاسخ دادند. یافته‌ ها: نتایج نشان داد بین افراد با و بدون وابستگی به مواد مخدر در متغیرهای مورد مطالعه تفاوت معنی‌داری وجود داشت به طوری که افراد وابسته به مواد مخدر به طور معناداری نمرات بالاتری در زیرمقیاس‌ های توانایی ذهنی، جذابیت جسمانی، و مهارت‌های اجتماعی و نمرات پایین ‌تری در زیرمقیاس‌ های کارآمدی شغلی و عیب‌ ها و حسن‌ ها نسبت به افراد غیر وابسته به مواد مخدر داشتند. همچنین، گروه وابسته به مواد تنها در مکانیسم‌های دفاعی روان‌ آزرده به طور معناداری نمرات بیشتری نسبت به گروه بهنجار کسب کرد و در مکانیسم‌های رشد نایافته و رشدیافته تفاوت معنی‌ داری بین آنها یافت نشد. در نهایت، گروه وابسته به مواد به طور معناداری نمرات بیشتری در زیرمقیاس‌ های بریدگی و طرد، خودگردانی و عملکرد مختل، محدودیت ‌های مختل و گوش به زنگی بیش از حد و بازداری نسبت به گروه بهنجار کسب کردند اما در زیرمقیاس دیگرجهت ‌مندی بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: ابعاد ضعیف خودپنداشت، استفاده از مکانیزم‌ های دفاعی روان‌آزرده و سطوح بالاتر طرحواره‌های ناسازگار اولیه می‌توانند عوامل احتمالی پرخطر زمینه‌ساز گرایش افراد به مصرف مواد باشند.

the comparison of defense mechanisms, early maladaptive schemas, and self-concept between individuals with and without drug dependence

objective: the present research aimed to compare defense mechanisms, early maladaptive schemas, and self-concept between individuals with and without drug dependence. method: the present research was causal-comparative. a number of 80 people of individuals referring to drug independent and outpatient treatment centers in the city of rasht were selected by non-probability and purposeful sampling method and answered the questionnaires of early maladaptive schemas (short form), the defense styles, and the self-concept. results: the results showed that there was a significant difference between individuals with and without drug dependence in the studied variables so that drug-dependent individuals had significantly higher scores on the subscales of mental ability, physical attractiveness, and social skills, as well as significantly lower scores on the subscales of job efficiency and pros and cons than drug-independent individuals. in addition, the drug-dependent group scored significantly higher only on neurotic defense mechanisms than the normal group, and no significant difference was found between them in immature and mature mechanisms. finally, the drug-dependent group scored significantly higher than the normal group on the subscales of disconnection and rejection, impaired autonomy and performance, impaired limits, and over-vigilance and inhibition, but no significant difference was observed in the other-directedness subscale between the two groups. conclusion: weak dimensions of self-concept, the use of neurotic defense mechanisms, and higher levels of early maladaptive schemas can be possible high-risk factors underlying individuals’ tendency to drug use.