اثربخشی مداخله‌ پیشگیری از عود مبتنی بر ذهن آگاهی بر ولع مصرف و پردازش هیجانی در افراد وابسته به مواد در مرحله بازتوانی غیر دارویی

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله پیشگیری از عود مبتنی بر ذهن آگاهی بر ولع مصرف و پردازش هیجانی افراد وابسته به مواد در مرحله بازتوانی غیر دارویی بود. روش:‌ پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه­ آماری شامل کلیه مردان وابسته به مواد در کلینیک های ترک اعتیاد شهر ارومیه، در سال 1399 بود. از این بین، 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر)  قرار گرفتند. شرکت کنندگان هر دو گروه مقیاس کوتاه ولع مصرف مواد و پرسشنامه پردازش هیجانی را در پیش آزمون، پس آزمون، و پیگیری تکمیل کردند. گروه آزمایش، در 8 جلسه 60 دقیقه ای تحت مداخله‌ پیشگیری از عود مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند و گروه کنترل در طول مدت درمان هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه‌ و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج  نشان داد که مداخله پیشگیری از عود مبتنی بر ذهن­ آگاهی بر کاهش ولع مصرف و پردازش هیجانی تاثیر معنی دار داشت و این اثربخشی در دوره پیگیری دو ماهه نیز پایدار ماند. نتیجه‌گیری: یافته های این پژوهش اطلاعات مفیدی را در ارتباط با مداخله‌ پیشگیری از عود مبتنی بر ذهن­ آگاهی فراهم می‌کند و مشاوران و روان شناسان می­توانند برای بهبود ولع مصرف و پردازش هیجانی افراد وابسته به مواد در مرحله بازتوانی غیر دارویی از این مداخله استفاده نمایند.  

the effectiveness of mindfulness-based relapse prevention intervention on craving and emotional processing in substance-dependent individuals in the non-pharmacological rehabilitation phase

objective: the present research aimed to assess the effectiveness of mindfulness-based relapse prevention intervention on craving and emotional processing in substance-dependent individuals in the non-pharmacological rehabilitation phase. method: the current research was semi-experimental with pre-test, post-test, and follow-up design with a control group. the statistical population included all substance-dependent men in addiction treatment clinics in the city of urmia in 2020. among them, 30 people were selected by convenience sampling method and randomly divided into two experimental (n=15) and control (n=15) groups. the participants of both groups completed the craving scale-short form and the emotional processing scale in the pre-test, post-test, and follow-up. the experimental group underwent mindfulness-based relapse prevention intervention in eight 60-minute sessions, and the control group did not receive any training during the treatment. the data were analyzed by the repeated-measures analysis of variance. results: the results showed that the mindfulness-based relapse prevention intervention had a significant effect on reducing craving and emotional processing, and this effectiveness also remained stable in the two-month follow-up period. conclusion: findings of this study provide useful information concerning mindfulness-based relapse prevention intervention and counselors and psychologists can use this intervention to improve craving and emotional processing in substance-dependent individuals in the non-pharmacological rehabilitation phase.