مطالعه کیفی عوامل موثر بر عود مجدد به سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد با رویکرد گراندد تئوری

هدف: پژوهش حاضر با هدف انجام یک مطالعه کیفی عوامل موثر بر عود و بازگشت مجدد به سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد با رویکردگراندد تئوری انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر، روش کیفی گراندد تئوری بود. جامعهپژوهش حاضر شامل همه افراد مراجعه کننده به یک کلینیک ترک اعتیاد در شهرستان قروه در سال 1399 بود که بعد از یک دوره مصرف مواد مخدر به مدت حداقل 4 ماه دوره پرهیز داشتند، اما مجدد دچار عود شده بودند. از این بین، 17 نفر با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و مورد مصاحبه‌ی نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. به منظور تسهیل در فرآیند کدگذاری و تحلیل از نرم افزار  maxqdaاستفاده گردید. یافته ها: عوامل تاثیرگذار در عود مجدد به سوءمصرف مواد مخدر و اعتیاد شامل: الف) عوامل زمینه ساز شامل عوامل فردی، روانی و بین فردی؛ ب) عوامل آشکارساز شامل عوامل خانوادگی؛ ج) عوامل تدوام بخش شامل عواملاجتماعی، فرهنگی و عوامل محیطی؛ و د) عوامل تشدیدکننده شامل عوامل درمانی، شناسایی و استخراج گردید. نتیجه گیری: عوامل متعددی در عود مجدد به سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد نقش دارند که می توان با شناسایی آن‌ها در محیط ها، فرهنگ ها و جوامع مختلف اقدامات پیشگیرانه را تنظیم و تدوین نمود و زمینه آگاهی عمومی را ایجاد نمود.

the qualitative study of factors affecting relapse to drug abuse and addiction with a grounded theory approach

objective: the present study aimed to perform a qualitative study of the factors affecting relapse to drug abuse and addiction with a grounded theory approach. method: the method of the current research was the grounded theory qualitative method. the statistical population of the current study included all individuals referring to an addiction treatment clinic in the city of qorveh in 2020 who had an abstinence period for at least 4 months after a period of drug use, but relapsed again. among them, 17 people were selected by purposeful sampling method and subjected to semi-structured interviews. in order to facilitate the coding and analysis process, maxqda software was used. results: factors affecting relapse to drug abuse and addiction were identified and extracted, which include: a) underlying factors, including individual, psychological, and interpersonal factors; b) revealing factors, including family factors; c) sustainable factors, including social, cultural, and environmental factors; and d) aggravating factors, including therapeutic factors. conclusion: several factors play a role in relapse to drug abuse and addiction, which by identifying these factors in different environments, cultures, and societies, preventive measures can be established and developed and public awareness can be created.