روابط ساختاری خطرپذیری و دشواری در نظم‌بخشی هیجان با گرایش به عود اعتیاد در بیماران تحت درمان نگه‌دارنده با متادون: نقش میانجی تحمّل آشفتگی و انعطاف‌پذیری شناختی

هدف: هدف این پژوهش بررسی روابط ساختاری خطرپذیری و دشواری در نظم‌بخشی هیجان با گرایش به عود اعتیاد در بیماران تحت درمان نگه‌دارنده با متادون با توجه به نقش میانجی تحمّل آشفتگی و انعطاف‌پذیری شناختی بود. روش: طرح پژوهش، توصیفی-همبستگی از توع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه معتادان تحت درمان نگه‌دارنده با متادون شهر رشت درسال 1398 بودند. تعداد 260 نفر به روش نمونه‌گیری متوالی انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها از طریق آزمون‌های انعطاف‌پذیری شناختی، تحمل آشفتگی، دشواری در نظم‌بخشی هیجانی، خطرجویی و مقیاس کوتاه ولع مصرف مواد انجام شد. یافته‌ها‌: الگوی نهایی پس از اصلاح (یعنی حذف مسیر دشواری در نظم‌بخشی هیجان به سمت گرایش به عود اعتیاد) و آزاد کردن تعدادی از خطاهای کوواریانس برازش خوبی با داده‌ها داشت. نتایج نشان داد که ضرایب مسیر مستقیم بین خطرپذیری با انعطاف پذیری شناختی و تحمل آشفتگی، منفی و معنی دار و با گرایش به عود اعتیاد، مثبت و معنی دار است. همچنین مسیر مستقیم بین دشواری در نظم بخشی هیجان با انعطاف پذیری شناختی و تحمل آشفتگی، منفی و معنی دار بود. رابطه متغیرهای میانجی، یعنی انعطاف پذیری شناختی و تحمل آشفتگی با گرایش به عود اعتیاد، منفی و معنی دار بود. مسیرهای غیرمستقیم خطرپذیری و دشواری در نظم‌بخشی هیجان به سوی گرایش به عود اعتیاد از طریق میانجی‌گری انعطاف‌پذیری شناختی و تحمل آشفتگی معنی‌دار بودند. نتیجه‌گیری: رفتارهای خطرجویانه و توانایی اندک در تنظیم هیجانات شدید، ماشه‌چکان عوداعتیاد هستند و پیشنهاد می‌شود در برنامه درمانی معتادان تحت درمان مهارت‌های تقویت کنندۀ کنترل رفتاری و تنظیم هیجان گنجانده شده و مداخلاتی برای بهبود انعطاف‌پذیری شناختی و افزایش تحمل آشفتگی طرح‌ریزی گردد.

structural relationships of risk-taking and difficulty in emotion regulation with tendency to addiction relapse in patients undergoing methadone maintenance treatment: mediating role of distress tolerance and cognitive flexibility

 objective: the aim of this study was to investigate the structural relationships between risk-taking and difficulty in emotion regulation with a tendency to addiction relapse in patients undergoing methadone maintenance therapy with respect to the mediating role of distress tolerance and cognitive flexibility. method: the research design was descriptive-correlation of structural equations. the statistical population included all addicts undergoing methadone maintenance treatment in rasht city in 2019. a sample of 260 subjects were selected by consecutive sampling method. data were collected through cognitive flexibility, distress tolerance, difficulty in emotional regulation, risk-taking tests and brief substance craving scale. results: the final model after correction (i.e., eliminating the difficulty in emotion regulation path towards the tendency to relapse) and releasing a number of covariance errors fit well with the data. the results revealed that the direct path coefficients between risk-taking with cognitive flexibility and distress tolerance are negative and significant and with a tendency to addiction relapse are positive and significant. also, the direct path between difficulty in emotion regulation with cognitive flexibility and distress tolerance was negative and significant. the relationship between mediating variables, namely cognitive flexibility and distress tolerance with the tendency to addiction relapse was negative and significant. indirect pathways of risk-taking and difficulty in emotion regulation toward the tendency to addiction relapse through mediation of cognitive flexibility and distress tolerance were significant. conclusion: risky behaviors and low ability to regulate intense emotions are the triggers of addiction relapse and it is suggested that booster skills of behavioral control and emotion regulation be included in the therapeutic program for addicts undergoing treatment and interventions are planned to improve cognitive flexibility and increase distress tolerance.