اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری شناختی و ولع مصرف در افراد وابسته به مواد

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری شناختی و ولع مصرف در افراد وابسته به مواد بود. روش‌: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه افراد دارای سوءمصرف مواد بود که در سال 1398 به مرکز ترک اعتیاد آزادی شهر اردبیل مراجعه کرده بودند. از میان آن ها، 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارده شدند. در مرحله پیش آزمون و پس آزمون، هر دو گروه به پرسش نامه انعطاف پذیری شناختی و مقیاس وسوسه مصرف مواد پس از ترک پاسخ دادند. گروه آزمایش هشت جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را دریافت کرد و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به طور معناداری باعث افزایش یکی از مولفه های انعطاف پذیری شناختی (شامل مولفه ادراک گزینه های مختلف) گروه آزمایش شد، ولی تاثیر معناداری بر دیگر مولفه های انعطاف پذیری شناختی شامل ادراک کنترل پذیری و ادراک توجیه رفتار نداشت. همچنین، این مداخله موجب کاهش ولع مصرف در گروه آزمایش شد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می تواند منجر به افزایش انعطاف پذیری شاختی و همچنین کاهش ولع مصرف در افراد وابسته به مواد تحت درمان شود. همچنین، می توان از این شیوه درمانی در کنار سایر درمان های دارویی و غیر دارویی استفاده نمود.

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Cognitive Flexibility and Craving in Substance-Dependent Individuals

Objective: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of acceptance and commitment therapy on cognitive flexibility and craving in substancedependent individuals. Method: The present study was quasiexperimental with pretestposttest design with a control group. The statistical population of this study included all individuals with substance abuse who referred to Azadi addiction treatment center in Ardabil in 2019. Among them, 30 individuals were selected by convenience sampling and randomly assigned into two experimental (n=15) and control (n=15) groups. In the pretest and posttest stages, both groups answered the cognitive flexibility questionnaire and the postdetoxification craving scale. The experimental group received eight sessions of acceptance and commitment therapy and the control group did not receive any intervention. Data were analyzed based on multivariate analysis of covariance. Results: The results showed that acceptance and commitment therapy significantly increased one of the components of cognitive flexibility (including the perception of different options component) in the experimental group, but it had no significant effect on other components of cognitive flexibility including controllability perception and behavior justification perception. Also, this intervention reduced craving in the experimental group. Conclusion: The results showed that acceptance and commitment therapy can increase cognitive flexibility and also decrease craving in substancedependent individuals under treatment. Also, this treatment can be used along with other pharmacological and nonpharmacological treatments.