بررسی ابعاد اجتماعی بهزیستی ذهنی در رویکردها و برنامه‌های پیشگیری از سوء مصرف‌کننده مواد

هدف: هدف از نگارش این مقاله ارزیابی سهم ابعاد اجتماعی بهزیستی ذهنی در رویکردها و برنامه‌های مختلف پیشگیری از مصرف مواد در بین نوجوانان است. روش: ابتدا با استفاده از روش پیمایش، ابعاد اجتماعی بهزیستی ذهنی و همچنین نگرش نسبت به مواد در بین 600 نفر از دانش‌آموزان عادی، و پرخطر 14 الی 17 سال شهر تهران که به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی از پنج بخش جغرافیایی این شهر انتخاب شده بودند، سنجیده شد. ابزار مورد استفاده در این بخش شامل پرسش نامه های ابعاد اجتماعی بهزیستی ذهنی و رفتارهای پرخطر بود. سپس با استفاده ازتحلیل متن و تهیه چک‌لیستی مبتنی بر نتایج بخش پیمایش، مولفه‌های ابعاد اجتماعی بهزیستی که در نگرش مثبت نسبت به مصرف مواد موثر بودند، در رویکردها و مداخلات پیشگیری از مصرف مواد در بین نوجوانان مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد بیشترین توجه به بعد یکپارچگی اجتماعی و کمترین توجه به عدالت اجتماعی بوده است. از کل توجه رویکردهای شش‌گانه به ابعاد اجتماعی یادشده، بیشترین امتیاز متعلق به رویکرد سیستماتیک و پس از آن رویکرد نفوذ اجتماعی، رویکرد اجتماع‌محور، رویکرد ارتقای شایستگی، رویکرد پرورش عاطفی و رویکرد آگاهی رسانی در رتبه‌های بعد قرار گرفتند. نتیجه گیری: بیشترین توجه در برنامه‌ها به بعد پذیرش اجتماعی و پس از آن یکپارچگی اجتماعی، مشارکت اجتماعی و در حد ناچیزی شکوفایی اجتماعی بوده است. متاسفانه مولفه‌های عدالت اجتماعی و امنیت اجتماعی جایی در بین برنامه‌ها و مداخلات به خود اختصاص نداده‌اند.

studying the social dimension of subjective well-being in substance abuse prevention approaches and programs

The purpose of this article is to assess the contribution of the social dimension of subjective wellbeing to different prevention approaches and programs of substance abuse among adolescents. First, using the survey, the social dimensions of subjective wellbeing and attitudes toward the drugs were measured among 670 normal, highrisk and addicted students in Tehran. Then, using a qualitative study of document analysis, the contribution of social dimension of subjective wellbeing that were effective in the positive attitude toward drug use were studied in the prevention approaches and interventions of substance abuse among adolescents. Findings indicate that the most attention is paid to social integration and the least attention to social justice. The systematic approach was ranked first in terms of attention to these dimensions, and then the approach of social influence, social approach, competenceenhancing approach, emotional development approach and awarenessraising approach were ranked. Most attention was paid to social acceptance followed by social integration, social participation and, to a lesser extent, social flourishing. Unfortunately, the components of social justice and social security have not been placed anywhere between programs and interventions.