بررسی برازش مدل خطرپذیری نوجوانان ایرانی در زمینه اعتیاد با تاکید بر کارکرد خانواده و طرح‌واره‌های ناسازگار، تحمل پریشانی و تنظیم هیجان

هدف: این پژوهش با هدف بررسی برازش مدل خطرپذیری نوجوانان ایرانی در زمینه اعتیاد با تاکید بر کارکرد خانواده و طرح واره‌های ناسازگار، تحمل پریشانی و تنظیم هیجان در بین دانش آموزان قم انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش شامل نوجوانانی که در سال تحصیلی 97-96 در مدارس متوسطه دوره دوم شهر قم مشغول به تحصیل بودند. با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی 322 نفر از آن ها انتخاب شدند. پرسش نامه‌های تحمل آشفتگی سیمونز و گاهر (2005)، تنظیم هیجان گرنفسکی و همکاران (2001)، سنجش کارکرد خانواده اپشتاین و همکاران (1995)، طرح واره های ناسازگار اولیه یانگ (1994) و پذیرش اعتیاد وید و همکاران (1992) در گروه نمونه اجرا شد. یافته ها: نتایج نشان داد کارکرد خانواده بر خطرپذیری اعتیاد رابطه مستقیم و به‌واسطه‌ی تنظیم هیجانی و تحمل پریشانی بر خطرپذیری اعتیاد تاثیر غیرمستقیم دارد. همچنین طرح واره های ناسازگار اولیه بر خطرپذیری اعتیاد رابطه مستقیم، و به واسطه تنظیم هیجانی بر خطرپذیری اعتیاد اثر غیرمستقیم داشته اما، طرح واره‌های ناسازگار اولیه به واسطه تحمل پریشانی بر خطر پذیری اعتیاد تاثیری ندارد. علاوه بر این، تحمل پریشانی و تنظیم هیجانی بر خطرپذیری اعتیاد تاثیر مستقیم دارد. به طور کلی چهار متغیر توانستند متغیر خطرپذیری به اعتیاد را در نوجوانان تبیین نمایند. نتیجه گیری: در این پژوهش با شناسایی تعدادی از متغیرهای روان شناختی موثر در گرایش دانش آموزان به مواد مخدر، لزوم توجه بیشتر به سلامت روان دانش آموزان و تدوین برنامه های پیشگیرانه و درمانی در این حوزه جهت کاهش شیوع اعتیاد و رفع تاثیرات مخرب آن ضروری به نظر می رسد.

investigate the fitness of Iranian adolescents' risk-taking model in addiction with emphasis on family functioning and maladaptive schemas, distress tolerance and emotion regulation .

Aim: The study aim was to investigate the fitness of Iranian adolescents' risktaking model in addiction with emphasis on family functioning and maladaptive schemas, distress tolerance and emotion regulation among Qom students. Method: The research method was descriptivecorrelational of structural equations. The study population consisted of all adolescents who were studying in the second high schools of Qom city in 139697 that 322 subjects were selected by cluster random sampling. Questionnaires included: Simmons Gaher distress tolerance Questionnaire (2005), Grenfski and et al. Emotion Regulation Questionnaire (2001), Epstein and et al. Family Functioning Questionnaire (1995), Young's Early Maladaptive Schema Questionnaire (1994) and Weed and et al. Addiction Acceptance Scale (1992); Structural equation statistical test and LISREL were used to test the hypotheses. Results: The results showed that family function had significant effect on addiction risk and there was a significant relationship between family function and addiction risk. The results also showed that family functioning has an indirect and significant effect on the risk of addiction through emotional regulation and distress tolerance. In addition, the results of the present study showed that early maladaptive schemas have significant and significant effect on addiction risk. Also, maladaptive schemas have an indirect and significant effect on the risk of addiction through emotion regulation but, early maladaptive schemas do not have an impact on the risk of addiction due to distress tolerance. In addition, according to the results of the present study, distress tolerance and emotional regulation have a significant and direct effect on the risk of addiction. In general, four variables were able to explain the risk factor for addiction in adolescents. Conclusion: In this study, identifying a number of psychological variables affecting students' tendency to drug addiction, it is necessary to pay more attention to mental health of students and formulate preventive and therapeutic programs in this field to reduce the prevalence of addiction and to eliminate its deleterious effects.