بررسی تنوع بی‌انضباطی‌های دانش‌آموزان از دیدگاه معلمان مدارس متوسطه شهر تبریز

چکیده:یکی از عوامل اصلی استرس در شغل معلمی بدرفتاری‌های دانش‌آموزان است. این پژوهش برای دستیابی به دو هدف طراحی شد: الف. تشخیص تنوع بی‌انضباطی‌های دانش‌آموزان و ب. تعیین میزان رخداد این بی‌انضباطی‌ها در کلاس‌های درس مدارس متوسطه. برای انجام تحقیق از روش‌های کیفی، تحلیل محتوا و یک طرح درون‌گروهی استفاده شد. این پژوهش دارای دو نمونه آماری بود که برای هدف اول 47 نفر معلم به روش در دسترس و برای هدف دوم 255 نفر معلم به روش تصادفی ساده به‌عنوان آزمودنی انتخاب شدند.برای اندازه‌گیری داده‌ها از دو ابزار محقق ساخته استفاده شد. اولین پرسش‌نامه دارای یک سوال باز بود که در آن از معلمان نمونه اول خواسته شد رفتاری‌های استرس‌زای دانش‌آموزان را فهرست نمایند. دومین پرسش‌نامه یک مقیاس 35 سوالی بود که آیتم‌های آن به طریق تحلیل محتوا و تحلیل عاملی اکتشافی از بین رفتارهای استرس‌زای دانش‌آموزان انتخاب شده بود. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که کلیه رفتارهای استرس‌زای دانش‌آموزان را می‌توان در پنج دسته توهین به معلم، بی‌توجهی به قوانین، حواس‌پرتی، مبارزه‌طلبی و آزار همکلاسی‌ها دسته‌بندی کرد. نتایج تحلیل واریانس با اندازه‌های مکرر نشان داد که میزان استرس‌زایی رفتارهای مبارزه‌طلبانه از نظر معلمان دارای بیشترین مقدار و رفتارهای مرتبط با آزار همکلاسی‌ها کمترین استرس را دارد. دیگر نتایج نشان داد که میزان رخداد رفتارهای مرتبط با بی‌توجهی به قوانین و مقررات دارای بیشترین بسامد و توهین به معلم از کم‌ترین بی‌انضباطی‌ها است. تشخیص تنوع و میزان شیوع بی‌انضباطی‌ها در انتخاب شیوه‌های برخورد مناسب با این رفتارها موثر خواهد بود.