انطباق مسائل ریاضی منتشرشده پایۀ چهارم مطالعۀ تیمز 2019 با محتوا و مسائل کتاب ‌های درسی ریاضی ایران و ژاپن

مطالعات بین‌المللی تطبیقی مانند تیمز با فراهم‌آوردن داده‌هایی از عملکرد آموزشی کشورهای مختلف، امکان بررسی و مقایسۀ میزان اثربخشی برنامه‌های درسی و کتاب‌های درسی کشورها را در‌اختیار قرار می‌دهند. ژاپن مانند ایران دارای یک برنامۀ ‌درسی ملی است؛ اما به‌دلیل اینکه در ادوار مختلفِ مطالعۀ تیمز در مقایسه با ایران عملکرد خیلی بهتری دارد، برای مقایسه با ایران انتخاب شد. هدف پژوهش حاضر، تطبیق ده مسئلۀ منتشرشدۀ تیمز 2019 با محتوا و مسائل کتاب‌های ریاضی پایه‌های اول تا چهارم ایران و ژاپن است. در این پژوهش، از نسخۀ انگلیسی کتاب‌‌های ژاپنی استفاده شده است. جامعۀ آماری را کتاب‌های درسی ریاضی پایه‌های اول تا چهارم ایران و ژاپن تشکیل می‌دهند. روش پژوهش نیز توصیفی تحلیلی تطبیقی بوده است. نتایج نشان دادند که شش مسئله از این ده مسئله، دارای نمونۀ مشابه در کتاب‌های درسی ایران هستند و کتاب‌های ریاضی بررسی‌شدۀ ژاپن دارای پنج مسئلۀ مشابه با این مسائل هستند. همچنین نتایج نشان دادند که فارغ از ارائه‌شدن یا نشدن محتوا و مسئلۀ مشابه در کتاب درسی، در همۀ مسائل، درصد پاسخ‌های درست دانش‌آموزان پایۀ چهارم ایرانی به‌جز مسئله با موضوع تقارن، به‌نسبت دانش‌آموزان ژاپنی پایین‌تر بود. دربارۀ حیطه‌های شناختی مختلف مسائل تیمز، فارغ از اینکه مسئلۀ مطرح‌شده دارای چه حیطۀ شناختی است، به‌جز مسئلۀ تقارن، عملکرد دانش‌آموزان ایرانی به‌نسبت همتایان ژاپنی پایین‌تر بود. متصدیان آموزش ریاضی می‌توانند از نتایج این پژوهش استفاده کنند.

adaptation of released fourth grade mathematical problems of timss 2019 with content and problems of iranian and japanese mathematics textbooks

participating in comparative international studies such as timss, which examines and compares the efficiency and effectiveness of curricula and textbooks of different countries, is a method to identify the strengths and weaknesses of the textbooks of the participating countries. since japan, like iran has a national curriculum, and in different periods of timss, has a higher performance than iran, so it was chosen to be compared with iran. this research aimed at comparing the released problems of timss 2019 with the content and problems of the first to fourth grade mathematics textbooks of iran and japan. in this study, the english version of japanese textbooks has been used. the research population included the mathematics textbooks of the 1st to 4th grades of iran and japan, as well as the 10 released problems of timss 2019. it was a descriptive-analytical-comparative study. the results showed that 6 out of these 10 problems, have similar examples in iranian textbooks and japanese textbooks have 5 problems similar to these 10 problems. also, the results showed that regardless of whether or not similar content and problems were presented in the textbook, in all problems, the percentage of correct answers of iranian fourth grade students were lower than that of japanese students, except for the problem on the symmetry. considering the different cognitive domains of timss problems, regardless of the cognitive domain of the proposed problem, except for the symmetry problem, iranian students’ performance was lower than their japanese counterparts. math teachers can use the results of this research.