درک نحوی، حافظه فعال و درک متن

فرایند خواندن مشتمل بر بازشناسی دیداری واژه، شناسایی و استخراج معنا در سطح عبارت یا جمله و انسجام بین گزاره‌های متن است، لذا مشکلات خوانندگان غیرماهر در سه سطح درک واژه، تحلیل نحوی جملات متن، و ایجاد انسجام میان گزاره‌های متن طبقه‌بندی می‌شود. درک نحوی یکی از عوامل مهم در شناسایی معنا در سطح جمله است. تحقیقات نشان می‌دهد که خوانندگان غیرماهر، توانایی تشخیص ساختارهای نحوی متن را ندارند و به ‌جای پردازش متن به‌صورت واحدهای معنادار بیشتر تمایل به خواندن واژه به واژه دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه درک نحوی جملات در زبان فارسی با درک ‌متن است، ضمن اینکه به نقش حافظه فعال در این رابطه پرداخته شد. 157 دانش‌آموز پایه‌ چهارم دبستان با روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای از مدارس دخترانه و پسرانه سه منطقه در تهران انتخاب شدند. به‌منظور سنجش درک متن از آزمون‌های پرلز، برای سنجش حافظه فعال از آزمون شاخص پردازش اطلاعات (ipi) و برای سنجش درک نحوی از آزمون محقق ساخته استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد درک نحوی به طرز معناداری درک متن را پیش‌بینی می‌کند.