طراحی الگوی مفهومی برنامه‌ درسی علوم تجربی بر مبنای نظریه کنشگر –شبکه در محیط یادگیری شبکه در دوره متوسطه اول

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی برنامۀ درسی علوم تجربی بر مبنای نظریۀ کنشگر شبکه در محیط یادگیری شبکه انجام شده است. برای رسیدن به این هدف از رویکردهای فراترکیب و نظریۀ داده‌بنیاد استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل اعضای هیئت علمی، آشنا به حوزه‌های مطالعات برنامۀ درسی، تکنولوژی آموزشی و کلیۀ مقاله‌ها و پایان‌نامه‌های مرتبط با موضوع در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر در بازۀ زمانی سال‌های 2005 تا 2020 است. به‌منظور انجام‌دادن نمونه‌گیری، در بخش کیفی پژوهش، از روش نمونه‌گیری نظری (غیر‌احتمالی) و هدفمند به روش گلوله‌برفی استفاده ‌شده است. همچنین در این پژوهش از روش کد‌گذاری باز، محوری و انتخابی برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده شده است. به‌منظور سنجش پایایی و کنترل کیفیت از روش کاپا استفاده شده است. ضریب کاپای محاسبه‌شده برابر با 0/94 و در سطح توافق عالی قرار گرفته است. طبق یافته‌های تحقیق، اصول حاکم بر برنامۀ درسی کنشگر شبکه شامل تقارن تعمیم‌یافته، ناهمگونی و چندگانگی، تحلیل آزاد، همبستگی، شبکه‌ای‌بودن و فرایند‌محوری است. برنامۀ درسی بر مبنای نظریۀ کنشگر شبکه، حساس به بافت و زمینه، مبتنی بر تفاوت‌ها، میان‌ذهنی و چند‌رگه توزیع شده است. اهداف این برنامۀ درسی چند‌وجهی، میان‌رشته‌ای، اقلیمی و متکثر است. محتوای این برنامۀ درسی پویا، سیال و تعمیم‌پذیر است. راهبرد آن یاددهی و یادگیری مبتنی بر ساختار‌شکنی، پرورش مهارت باز‌آفرینی، چند‌شبکه‌ای، مبتنی بر مذاکره و خلق دانش است. نقش معلم در این برنامۀ درسی به‌مثابۀ انسان‌شناس، روشنفکر و تحول‌آفرین است. محیط یادگیری باید مشارکتی باشد و فضایی را برای جست‌وجوی دانش بایگانی‌شده فراهم کند. همچنین محیط یادگیری باید چند‌حسی، دارای ارزشیابی واگرا، حساس به تفاوت‌های فردی، مسئله‌محور و پاسخ‌گو‌محور باشد.

designing the conceptual model of empirical science curriculum based on actor-network theory in the network learning environment of the first cycle secondary school

the purpose of this research was to design an empirical science curriculum model based on the actor-network theory in a network learning environment. in order to achieve this goal, a meta-synthesis and grounded theory approach has been used. the research population included the faculty members, familiar with the fields of curriculum studies, educational technology and all articles and theses, related to the subject in the valid databases in the time interval between 2005 up to 2020. the research sample in the qualitative section of the research was selected through theoretical (non-probability) and purposive sampling using the snowball method. to analyze the data, the open, axial and selective coding methods were used. in order to measure reliability and quality control, kappa method was used. kappa coefficient, was calculated by spss (0. 94), which was at the level of excellent agreement. findings showed that the principles governing the actor-network curriculum include: the generalized symmetry, heterogeneity and multiplicity, free analysis, correlation, networking, and process-orientedness. the actor-network theory-based curriculum is sensitive to context, based on differences, inter-subjective and distributed multi-vein. the objectives of this multi-faceted curriculum is interdisciplinary, climatic, and plural. its content is dynamic, indeterminate and generalizable. its strategy is teaching and learning, based on deconstruction, cultivation of reproduction skill, multi-network, based on the negotiation and creation of knowledge. the teacher’s role in such a curriculum is like an anthropologist, intellectual and reformer. the learning environment should be collaborative and it should provide a space for searching the archived knowledge. also, the learning environment should be multi-sensory, having divergent evaluation, sensitive to the individual differences, problem-oriented and responsive-oriented.