تحلیل چندسطحی رابطه انگیزش تحصیلی، ادراک دانش‌آموزان از جو مدرسه و احساس کارآمدی و رضایت شغلی معلمان

هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان در دو سطح دانش‌آموز و مدرسه بود. بدین منظور 500 دانش‌آموز دختر دوره دوم متوسطه (پایه یازدهم) شاخه نظری و 200 معلم زن مربوط به 20 کلاس مدارس مختلف به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. دانش‌آموزان، پرسش‌نامه‌های ادراک دانش‌آموزان از جو مدرسه (نسخه 2016 دانشگاه دلاویر)، و انگیزش تحصیلی هارتر و معلمان نیز پرسش‌نامه‌های احساس کارآمدی و رضایت شغلی معلمان را تکمیل کردند. بر طبق مدل غیرشرطی، 8 درصد از واریانس ادراک دانش‌آموزان از جو مدرسه توسط عوامل سطح مدرسه و 92 درصد توسط عوامل سطح دانش‌آموز تبیین می‌شود که نشان‌دهنده تغییرپذیری کافی متغیر وابسته (انگیزش تحصیلی) در بین سطوح مختلف است و کاربرد روش تحلیل چندسطحی برای داده‌ها لازم و مفید است، اما با ورود پیش‌بین‌های سطح دانش‌آموز و مدرسه و بررسی رابطه آن‌ها با متغیر وابسته، میزان تبیین در مدل کامل در مورد متغیرهای سطح دانش‌آموز به 8 و در مورد سطح مدرسه به 9 تغییر یافت هرچند معناداری آزمون‌های عرض از مبدا و واریانس بین‌کلاسی و درون‌کلاسی نشان داد که انگیزش تحصیلی چه قبل از ورود متغیرها و چه بعد از ورود متغیرهای دو سطح دارای تغییرپذیری کافی است. در سطح دانش‌آموز، متغیر ادراک از جو مدرسه به‌طور معناداری توانست انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان را پیش‌بینی کند. رضایت شغلی و احساس کارآمدی معلمان در سطح مدرسه نتوانستند پیش‌بین معناداری برای انگیزش در این سطح باشند. به دلیل معناداری ادراک از جو مدرسه، شایسته است تا با ارتقا این متغیر، انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان را بهبود ببخشیم.

Multi analysis of the relationship of academic motivation with students’ perception of school climate and teachers’ selfefficacy and job satisfaction

The aim of the study was to examine effective factors on academic motivation in student and school levels. So 500 female students (11th grade) and 200 teachers from 20 classes from 10 schools were chosen through multiple cluster sampling. The students completed students’ perception of school climate and Harter’s academic motivation surveys. The teachers completed teacher’s selfefficacy and job satisfaction questionnaire. According to unconditional model, 8% and 92% of the variance in academic motivation explained based on the variables at student and school levels respectively. The variance in full model was 8% and 9% that showed aconsiderable decrease in student level. The results of analysis showed that academic motivation had enough changibility after and before adding two levels variables. Students’ perception of school climate was a meaningful predictor but schools’ variables were not meaningful ones. It is better to notice students’ perception of school climate considerably to improve students’ academic motivation