مدرسه خلاق؛ چیستی و چگونگی در دوره ابتدایی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه‌های تشکیل‌دهنده مدرسه خلاق در دوره ابتدایی انجام گرفت. پژوهش با رویکرد کیفی و به روش تطبیقی-اسنادی انجام گرفت. روش نمونه‌گیری هم هدفمند و مبتنی بر ملاک بود. به این منظور، به شیوه تحلیل محتوای استقرایی و با استفاده از نرم‌افزار atlas.ti با رویکرد nct، تعداد 283 منبع مکتوب (سند، مقاله و کتاب) مرتبط با موضوع، تجزیه‌وتحلیل شدند و تحلیل تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. مدرسه خلاق از 6 بعد و 30 مولفه تشکیل شده بود. بعد «برنامه درسی خلاق» با 9 مولفه (اهداف برنامه درسی، محتوای برنامه درسی، راهبردهای یاددهی یادگیری، مواد و منابع آموزشی، گروه‌بندی یادگیرندگان، فعالیت‌های یادگیری یادگیرندگان، فضا، زمان، ارزشیابی)؛ بعد «دانش‌آموز خلاق» با سه مولفه (باورهای شناختیفکری، نگرشیعلاقه ای رفتاری، عملکردی)؛ بعد «خانواده خلاق» با پنج مولفه (موقعیت اقتصادی اجتماعی، تحصیلات والدین، جو عاطفی خانواده، سبک فرزندپروری، نگرش نوین والدین)؛ بعد «معلم خلاق» با پنج مولفه (رهبری کلاس درس، تفکر در کلاس درس، شیوه پاداش‌دهی، شخصیت معلم، دانش و مهارت‌های حرفه‌ای)؛ بعد «مدیر خلاق» با چهار مولفه (سبک مدیریت، نگاه خلاقانه، توسعه خلاقیت در معلمان، روابط و تعامل انسانی)؛ بعد «فرهنگ خلاق» با چهار مولفه (مشارکت، استقبال از خلاقیت، روحیه پژوهشگری، آزادی اندیشه و عمل).نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش می‌تواند به‌عنوان راهنمای عمل معلمان، متخصصان، طراحان و والدین در طراحی و ایجاد محیط‌های مبتنی بر خلاقیت قابل‌استفاده باشد.

Creative school; what and how in primary school

The present study aims to identify the dimensions and components of creative schools at primary schools. A qualitative study was done based on the documentary researc. A purposive sampling method was done based on inclusion criteria. To do so, inductive content analysis was performed, using ATLAS.ti software –NCT approach. So, 283 relevant written sources (documents, articles and books) were analyzed at the theoretical saturation level. The creative school consists of 6 dimensions and 30 components. The “creative curriculum” dimension consists of 9 components (curriculum goals, curriculum content, teachinglearning strategies, instructional materials and sources, learners grouping, Learners’ learning activities, space, time , evaluation), “creative student” dimension consists of three components (cognitivethinking, attitudinalinterest, behavioralfunctional belief), the “creative family” dimension includes five components (economicalsocial status, parents’ educational level, the emotional setting of the family, child upbringing, parents’ innovative attitude), the “creative teacher” has five components (class leadership, thinking in the classroom, awarding, teacher personality, knowledge and professional skills), the “creative manager” dimension includes four components (management style, creative view, creativity development in teachers, Human relations and interaction) and “creative culture” has four components (involvement, embracing creativity, investigative spirit, freedom of thought and action). The results of this study could be used as a stepping stone for teachers, experts, designers and parents to design and create environments based on creativity.