اثر‌بخشی بسته آموزشی خود‌تنظیمی فراشناختی بر مولفه‌های اهمالکاری تحصیلی (با نقش تعدیلی خودپنداره تحصیلی)

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خودتنظیمی فراشناختی بر مولفه‌های اهمالکاری تحصیلی با نقش تعدیلی خودپنداره تحصیلی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر تبریز انجام گرفت. از طرح پژوهشی نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد که با استفاده از روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای، بعد از غربالگری دانش‌آموزان دارای خودپندار‌ه بالا و پایین، تعداد 60 نفر گزینش و از طریق روش تصادفی به چهار گروه 15 نفری در دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل گمارده شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از «پرسش‌نامه‌های تعلل‌ورزی تحصیلی سولومون و راثبلوم» (1984) و «پرسش‌نامه خودپنداره تحصیلی لیو و وانگ (2005) استفاده شد. در نگاه کلی نتایج حاصل از «تحلیل کوواریانس عاملی چندمتغیره» نشان داد که آموزش خودتنظیمی فراشناختی موجب کاهش مولفه‌های اهمال‌کاری تحصیلی شده است. همچنین خودپنداره تحصیلی نقش تعدیل‌کننده‌ای در رابطه بین خودتنظیمی فراشناختی با اهمال‌کاری تحصیلی دارد (p≤ 0/01). این پژوهش، اهمیت استفاده از خودتنظیمی فراشناختی و در نظر گرفتن خودپنداره تحصیلی دانش‌آموزان را به‌عنوان منابع اساسی و مداخله‌گر مهم در فراهم کردن زمینه آموزش موثر و بهبود مولفه‌های اهمال‌کاری تحصیلی برای دانش‌آموزان آشکار ساخت؛ بنابراین با به‌کارگیری و آموزش خودتنظیمی فراشناختی و همچنین توجه به نقش تعدیلی خودپنداره تحصیلی می‌توان اهمال‌کاری تحصیلی دانش‌آموزان را کاهش داد.

The Effectiveness of the metacognitive selfregulation training package on the academic procrastination components (with the moderating role of the academic self concept)

The present study was aimed to determine the effectiveness of metacognitive selfregulation strategies’ training packageon the educational procrastination with the moderating role of the academic selfconcept among the secondary school students in Tabriz. A quasiexperimental research with pretest and post–test control group design was used. The research sample included 60 students who were selected through multistage cluster sampling method after screening the students with high and low selfconcepts. Then, they were assigned to four groups of 15 in two experimental groups and two control groups, randomly. Solomon and Rothblum academic procrastination questionnaire (1984) and Liu and Wang academic selfconcept questionnaire (2005) were used for the data collection. In general, the results of multivariate and multifactor covariance analysis showed that the metacognitive selfregulation strategies’ training reduced the components of academic procrastination Also, the academic selfconcept had a moderating role in the relationship between the metacognitive selfregulation strategies and the academic procrastination (p≤0/01). The results revealed the importance of using the metacognitive selfregulation strategies and considering the students’ academic selfconcept as the important fundamental and intervening sources for providing the background of effective education and improving the components of the academic procrastination. Therefore, through the metacognitive self regulation strategies’ training, as well as considering the modulating role of the academic selfconcept, students’ academic procrastination could be reduced.