بررسی عملکرد شیلات در برنامه اول و دوم توسعه

ایران بیش از 2700 کیلومتر مرز آبی دارد، و بدین روی، ظرفیت بالقوه فراوانی را در زمینه امور شیلاتی داراست. این منابع عظیم دریایی از جنبه اقتصادی برای کشور با اهمیت می باشد. این زیربخش اقتصادی به لحاظ تامین بخشی از موارد پروتئینی، ایجاد امنیت غذایی، ایجاد درآمد ارزی و اشتغال زایی، نقش مهمی دارد. در سال 1378، سهم این زیربخش از اشتغال کل کشور 81/0 درصد،‌ از تولید ملی 29/0 درصد و از صادرات غیرنفتی 5/1 درصد بوده است. شناخت وظایف، هدف ها و برنامه های این زیربخش مهم اقتصادی و ارزیابی عملکرد این زیربخش با آنچه در برنامه های توسعه اقتصادی اول و دوم برای آن در نظر گرفته شده بود‌، گام موثری در جهت بهبود وضعیت عملکرد این زیربخش و استفاده بیشتر از ظرفیت بالقوه موجود آن می باشد. در این گزارش، به بررسی وضعیت عملکرد شیلات کشور در طی دو برنامه اول و دوم توسعه می پردازیم. نتایج بررسی نشان می دهد که در حوزه تامین شرایط لازم برای افزایش توان صیادی و رشد و گسترش میزان صید، و به تبع آن، رشد و گسترش مصرف ماهی و سایر آبزیان، عملکرد شیلات مطلوب نبوده است. در حوزه تکثیر و بازسازی ذخایر نیز به رغم رشد مطلوب تولید بچه ماهی، ماهیان رهاسازی شده در دریا رشد مطلوبی نداشته اند. به طوری که بهره برداری از آب های شمال با مخاطره مواجه خواهد بود. در حوزه سرمایه گذاری نیز عملکرد شیلات مطلوب بوده است اما در زمینه صادرات، به واسطه کم تجربه بودن (بخش خصوصی) و عدم تلاش مضاعف برای بازاریابی سایر فرآورده های شیلاتی‌( بجز خاویار) شرکت شیلات نتوانسته سهم مناسبی را از صادرات برای این محصولات کسب نماید.