قانون مناطق دریایی ایران در خلیج فارس و دریای عمان و حقوق بین‌الملل دریا: ارزیابی سازگاری‌ها و نارسایی‌ها در آینه تحولات امروزین حقوق بین‌الملل دریا

ج. ا. ایران عضو کنوانسیون 1982 ملل متحد حقوق دریا نیست، اما قانون مناطق دریایی کشورمان در خلیج فارس و دریای عمان مصوب 1372 خورشیدی با الگوی این کنوانسیون تهیه شده است و قانون مزبور در بسیاری از مقررات، سازگاری کامل یا نسبی با مفاد کنوانسیون مزبور دارد. این قانونِ مصوب مجلس شورای اسلامی یکی از نقاط عطف قانون گذاری کشورمان به شمار می رود از این حیث که با وصف عدم عضویت کشورمان در کنوانسیون 1982 ملل متحد حقوق دریا، بسیار مترقیانه و سازگار با مقررات بین المللی تدوین یافته است. در این مقاله به بررسی و واکاوی مفاد این سند حقوقی دریایی در آینه مقررات و موازین امروزین حقوق بین الملل دریا پرداخته شده است، از این حیث که در چه سطح و به چه میزانی با موازین بین المللی سازگاری داشته و یا در کدام موارد سازگاری کمتر و بیشتر قابل مشاهده است. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانهﺍی و میدانی به انجام رسیده است در نهایت به این نتیجه نایل آمده است که مفاد قانون پیش گفته در بسیاری از موارد با اندراج عینی یا تحت اللفظی از مقررات کنوانسیون 1982 ملل متحد حقوق دریا تکوین یافته و در مواردی با حفظ همان منطوق و مفهوم با تغییرات اندکی در واژه پردازی یا بومی سازی مفاد ملاک عمل مقنن ایرانی قرار گرفته است.

Act on the Marine Areas of Iran in the Persian Gulf and the Oman Sea (1993) and the LOS Convention: Balancing Adaptabilities and Insufficiencies in the Light of Current LOS Developments

I.R. Iran in not a State party to the UNCOLS, yet the Act on the Marine Areas of Iran in the Persian Gulf and the Oman Sea (1993) (hereinafter called ldquo the Actrdquo ) has been so largely inspired thereby that in many stipulations a thorough adaptability is observable. The Act entails domestic rules and regulations pertaining to Iranian sovereignty and jurisdiction upon its marine areas and triggers relevant rights and obligations on foreign States and International institutions within those areas. However, The Act as an outstanding lawmaking milestone in Iran, has been drafted and devised thoughtfully and skillfully, taking into account the existing and possible developments in the arena of international law of the sea, despite the fact that Iranrsquo s nonmembership to the UNCLOS is a major challenge within that arena. This paper seeks to analyze the stipulations set forth in the Act as to what extent they share consistencies or entail inconsistencies with the current development of the international law of the sea and namely the UNCLOS.