مطالعه پاسخ فیزیولوژیکی ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix) در پاسخ به شوینده‌های آنیونی

شوینده‌های آنیونی بیش‌ترین مصرف را در میان انواع شوینده‌ها دارند و در آلودگی زیست‌بوم‌‌های آبی سهیم هستند. در مطالعه‌ی حاضر، اثر این دسته از شوینده‌ها بر پارامترهای خونی ماهی فیتوفاگ hypophthalmichthys molitrix بررسی شد. از این رو، سه تیمار حاوی ماده شوینده آنیونی با غلظت‌های 5/0، 1 و ppm5/1 و یک تیمار شاهد (فاقد ماده شوینده) در نظر گرفته شد و ماهیان به مدت دو هفته در معرض این مواد قرار گرفتند. نمونه‌های خون جهت بررسی میزان هماتوکریت، هموگلوبین، تعداد گلبول‌های سفید و قرمز و اندیس‌های mcv، mch و mchc مورد استفاده قرار گرفت. اگرچه مقادیر حاصل از اندازه‌گیری سطوح هماتوکریت، هموگلوبین و تعداد گلبول‌های سفید نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی‌داری را نشان داد (05/0p < )، اما تعداد گلبول‌های قرمز بر خلاف سایر پارامترهای خونی در تیمار شاهد نسبت به تیمارهای دیگر کم‌تر بود (05/0p < ) و بیش‌ترین مقدار آن در تیمار ppm5/0 مشاهده شد (05/0p < )، اندیس‌های mcv و mch نیز بالاترین سطح را در تیمار شاهد و پایین‌ترین سطح را در تیمار ppm5/0 داشتند (05/0p < ). اما اندیس mchc اختلاف معنی‌داری را در بین تیمارها نشان نداد (05/0p > ). به‌طور کلی به نظر می‌رسد که حتی غلظت‌های هرچند کم شوینده‌های آنیونی می‌تواند تغییرات مهمی را در پارامترهای خونی، فرایندهای خونسازی و حتی سامانه‌ی ایمنی غیر اختصاصی ماهی فیتوفاگ ایجاد کند. از این رو، با توجه به مصرف بالای شوینده‌ها و ورود آن‌ها به زیست‌بوم‌های آبی می‌تواند منجر به بازده‌ی نامناسب در تکثیر و پرورش این گونه تجاری شود.